نمایشگاه‌ بین‌المللی قلب تپنده تجارت ایران است

اقتصادتهران: غروب یک روز پاییزی در مهرماه در ساعات پایانی روز (حدود ساعت ۱۹) به دفتر یکی از موثرترین و اصلی‌ترین افراد در برگزاری نمایشگاه‌های بین المللی در ایران و خارج از کشور رفتم. در راه و پیش از رسیدن به دفتر، با خودم فکر می‌کردم که چگونه تمام سوالاتی که در ذهن دارم را از وی بپرسم، اما با روحیه خستگی ناپذیرش وقتی شروع به پاسخگویی کرد اصلا متوجه گذرزمان نشدم. اکنون می‌فهمم که وی چطور به مدت ۱۰ سال در این پست مانده ضمن آن که محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت پس از ماه‌ها انتظار سرانجام دکتر حسین اسفهبدی را که پیش از دولت‌های احمدی‌نژاد، هشت سال اداره شرکت نمایشگاه‌ها را عهده‌دار بود، بار دیگر به این مسئولیت منصوب کرد تا از تمام تجربه، سابقه و دانش مدیریتی وی برای سر و سامان دادن به این حلقه بسیار مهم تولید و تجارت کشور بهره‌ گیرد، در حالی که بیش‌ترین عمر کاری مدیران قبلی در این سمت بالغ بر ۴ سال هم نشده است.

پس از انجام گفت و گو در فکر مقدمه‌ای برای شروع به تنظیم مصاحبه بودم و خاطره‌ای جالب که وی از گورباچف تعریف کرد که همانجا لقب سلطان نمایشگاهی ایران از ذهنم خطور کرد.

در ذیل مشروح گفت‌و‌گو با سلطان نمایشگاه‌های ایران، دکتر حسین اسفهبدی، مدیرعامل و رییس هیات مدیره شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران را با هم می‌خوانیم:

بهتر است در ابتدا مقایسه‌ای میان نمایشگاه‌های امسال اکسپوی میلان با نمایشگاه‌های اکسپو در سال‌های گذشته داشته باشیم. برگزاری نمایشگاه امسال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

اگر بخواهم در یک جمله بگویم، باید گفت که نمایشگاه اکسپوی امسال به هیچ وجه قابل مقایسه با سال‌های گذشته نیست. نمایشگاه امسال به قدری با شکوه و جلال برگزار شد که چشم هر بازدید کننده‌ای را به خود خیره کرد. با وجود سابقه ۱۰ ساله در برگزاری نمایشگاه، استقبال و نیز شکوه این نمایشگاه برایم کم سابقه و شاید بتوان گفت که بی سابقه بود که در اینجا ذکر این نکته نیز ضروری است که نمایشگاه اکسپوی امسال را شاید بتوان ماحصل تدابیر دولت تدبیر و امید عنوان کرد به طوری که همانگونه که ملت عزیزمان در جریان است، تفاهم ایران و ۱+۵ موجب شد که در دیدگاه مردم جهان احساس متفاوتی نسبت به ایران و رویدادهایش ایجاد گردد به طوری که تحقق این خواسته باعث شد تا در نمایشگاه امسال با بی‌نظیر مردم مواجه شویم.

نمایشگاه امسال چه ویژگی‌هایی داشت که شما از آن به عنوان نمایشگاهی با عظمت یاد می‌کنید؟

قبل از پاسخ به این سوال باید بدانید که تا بحال در تارخ جمهوری اسلامی سابقه نداشته که ایران در نمایشگاهی نظیر اکسپو، صاحب غرفه‌ای با شکوه و جلال باشد که متناسب با طرح سازه اصلی و ارتباط مستقیم و نزدیکی با شعار و موضوع امسال اکسپو سوژه غرفه ایران نیز فرهنگ و غذا باشد به طوری که غرفه ایران در رسانه‌های صاحب نام جهان زبانزد شود.

از سوی دیگر فیلمی کوتاه در این نمایشگاه برای بازدیدکنندگان پخش می‌شود که تمام افرادی که به غرفه ایران می‌آیند با دیدن این کلیپ مشعوف شده و به باورم، ایران یکی از ۱۰ غرفه‌ برتر نمایشگاه امسال را به دست خواهد آورد. این در حالی است که بنابر اذعان مسئولان نمایشگاه اکسپوی میلان، برگزاری مراسم روز ملی ایران و ژاپن از بهترین مراسم‌هایی بود که در طول برگزاری نمایشگاه به اجرا درآمد و تحسین همگان را برانگیخت.

میزان بازدیدها از نمایشگاه چطور بود؟

از لحاظ میزان بازدیدها، ایران در این نمایشگاه به رکوردی عجیب دست یافت به طوری که در یک روز آمار تعداد بازدید کنندگان به ۵۴ هزار نفر نیز رسید و این دستاوردی عظیم نتیجه تلاش یک سال و نیم مهندسان و طراحان ایرانی است که به نمایش درآمد.

این در حالی است که تعدادی از نمایندگان مجلس که از ایران برای بازدید از نمایشگاه به ایتالیا سفر کردند پس از بازدید از غرفه ایران به وجد آمده و در دفترچه یادبود این نمایشگاه وصف خود را با عناوینی نظیر ” بی نظیر بود کارتان” و ” احسنت به ذوق و هنر ایرانی” بیان کردند.

با توجه به حضور قدرتمند، موثر و جذاب ایران در نمایشگاه اکسپوی میلان، چه کشورهایی برای حضور در ایران برای برگزاری نمایشگاه درخواست ارائه کرده‌اند؟

برایم بسیار عجیب و جالب است که روز به روز بر تعداد کشورها و شرکت های اروپایی برای حضور در بازار ایران افزوده می‌شود. به تازگی شرکت‌های بزرگ و صاحب نامی از فرانکفورت آلمان برای حضور در ایران و برپایی نمایشگاه ماشین آلات درخواست داشته‌اند. به تازگی هم گروهی از ایتالیا به ایران سفر کرده بود، در ۳ زمینه کیف و کفش، محیط زیست و نیز لوازم آرایشی و بهداشتی درخواست برپایی نمایشگاه در ایران را ارائه کردند. درخواست کشورهای مختلف به ویژه اروپاییان برای حضور در بازار ایران از طریق برپایی نمایشگاه به قدری کم سابقه و شاید بتوان گفت بی سابقه است که از هم اکنون به دلیل پر شدن فضای نمایشگاهی ایران، جایی برای حضور برخی شرکت های خارجی که می خواهند سال آینده در نمایشگاه های کشورمان حضور یابند، باقی نمانده است. به عنوان مثال نمایشگاه ایران پلاست از هم اکنون ظرفیتش تکمیل شده است. به طوری که همچنان برای حضور در این نمایشگاه درخواست دریافت می کنیم.

زمانی گفته می شد که برگزاری نمایشگاه ها پیشانی تجارت ایران است اما الان باید گفت که نمایشگاه ها به مرکز و قلب تجارت تبدیل شده اند که بدون آن امکان تسهیل تجارت و برقراری ارتباط امکانپذیر نیست.

برای این هم افزایش تقاضا که نشان از تمایل و اشتیاق حضور شرکت های خارجی برای حضور در بازار ایران است تدابیر خاصی اندیشیده‌اید؟

ما چند بار اعلام کردیم که ایران از هرگونه سرمایه گذاری خارجی استقبال می کند و آماده پذیرایی از کشورهای مختلف در بازار ایران و یا انجام سرمایه گذاری مشترک بوده و به همین منظور در حال بازسازی و نوسازی برخی از سالن های نمایشگاه بین المللی هستیم. محل کنونی نمایشگاه های بین المللی مورد استقبال زیاد بسیاری از شرکت های خارجی که برای نخستین بار به ایران می آیند قرار می گیرد. قرار است تا پایان امسال بیش از ۴۰ نمایشگاه دیگر در ایران برگزار شود. همچنین تا چند ماه آینده سایت شهر آفتاب نیز افتتاح خواهد شد که میزبان برخی نمایشگاه هاست. در اینجا ذکر این نکته را هم لازم می دانم و آن اینکه طی جلساتی که با مسئولان مصلای تهران داشتیم، مقرر شد تا تنها نمایشگاه هایی در آنجا برگزار شود که مجوز سازمان توسعه تجارت را داشته باشد و به بیان دیگر، برپایی سایر نمایشگاه ها بدون دریافت مجوز از سازمان غیرقانونی است. در شهرستان ها نیز، نمایشگاه ها با مجوز سازمان تجارت هر استان برگزار خواهد شد تابتوانیم با برپایی این نمایشگاه ها به هدف اصلی یعنی توسعه صادرات غیرنفتی در پی فرمایشات مقام معظم رهبری دست یابیم.

روند حضور ایران و حضور در نمایشگاه های کشورهای دیگر را چطور ارزیابی می کنید؟ آیا این تعامل در امر سرمایه گذاری میان تجار ایران با آنها منجر به سرمایه گذاری آن‌ها در ایران می‌شود؟

در این خصوص به ذکر یک مثال بسنده می کنم تا جواب سئوال شما را داده باشم. سال گذاشته برای حضور در نمایشگاهی به عمان سفر کردیم و تعدادی هم صادرکننده به همراه بردیم. نکته جالب این بود که تمام افراد و تجاری که همراه مان به این سفر نمایشگاهی امده بودند با تجار و سرمایه گذاران حاضر در نمایشگاه عمان قرارداد همکاری امضا کردند و می توان گفت که با ۱۰۰% بازخورد مثبت و مفید از حضور در این نمایشگاه به ایران بازگشتیم. این را هم بگویم که ایران از نظر متراژ نمایشگاهی در خاورمیانه پس از امارات مقام دوم را دارد اما از حیث برگزاری نمایشگاه حایز رتبه نخست است.

به عنوان آخرین سوال این گفت و گو، چه خاطره‌ای از برپایی نمایشگاه‌های اکسپو در ذهن دارید؟

خاطره من به سال‌ها قبل بر می گردد. زمانی به عنوان نماینده ایران برای رای دادن به برپایی نمایشگاه اکسپو به کشور موناکو سفر کرده بودم. در آن هنگام گورباچف، رییس جمهمور اسبق شوروی نیز از کشورش آمده بود (البته سال‌ها پیش از آن که به ریاست جمهوری برسد) بلکه درخواست وی، ریاست نمایشگاه اکسپو بود! که این امر نشاندهنده اهمیت اکسپوست که از سال های گذشته تا کنون همواره مورد حمایت مسوولان بلندپایه کشورهای مختلف قرار داشته تا بلکه از این طریق بتوانند به جایگاه مطلوبی در عرصه تجارت و حتی سیاست دست یابند.