شبکه‌های اجتماعی تخصصی؛ صنعت گردشگری

 اقتصادتهران: ظهور شبکه‌های اجتماعی، زندگی بشر را وارد فاز جدید کرده است به طوری که ۱- ظهور شبکه های اجتماعی مجازی در دنیای اینترنت عمدتاً با کارکردهایی نظیر دوستیابی، ارتباطات دوستانه و روابط ابتدایی بین اعضا همراه بوده است. شبکه هایی چون یاهو ۳۶۰، اورکات و … که جزو اولین شبکه های اجتماعی سالیان گذشته بودند و در گذر زمان با ظهور غول شبکه های اجتماعی یعنی فیسبوک حذف و یا به گوشه ای رانده شدند. فیسبوکی که فقط در طول هشت سال از روی کارآمدن یعنی از سال ۲۰۰۴ توانست جمعیتی بالغ بر ۹۰۰ میلیون کاربر را جذب خود کند و به قدرت بلامنازع شبکه های اجتماعی تبدیل گردد. ظهور شبکه های اجتماعی دیگر برای رقابت با فیسبوک با تغییر عملکرد فنی ابزارها به تغییر شکل و در نهایت تنوع کارکردهای شبکه های اجتماعی به لحاظ محتوایی نیز انجامید. شبکه هایی چون توییتر، اینستاگرام، فلیکر، لینکدین، وین از این جمله اند.شبکه هایی که هم به لحاظ شکل و ظاهر وهم به لحاظ کارکردهای خاص خود توانسته اند جمعیت بسیاری از کاربران اینترنت را جذب خود نمایند همچنین بسیارند شبکه های اجتماعی تخصصی فعالی که ساختار سازمان، انجمن و یا جمعیت خاصی را رهبری می کنند و در دنیای مجازی کنونی فعالیت می کنند. در این میان، در ایران با وجودیکه دولتهای گذشته و کنونی هر کدام رویکرد متفاوتی نسبت به شبکه های اجتماعی داشته اند و برخی آنهارا تهدید و برخی فرصت پنداشته اند، اما با همه کارشکنی ها و حمایتهایی که در سالهای نخستین ظهور این پدیده، صورت نگرفته است فعالان جوان دنیای انفورماتیک و فن آوری اطلاعات در ایران همراه و همام با دانش و تکنولوژی روز دنیا وارد این عرصه شده و به تولید شبکه های اجتماعی بومی پرداخته اند. هرچند این پدیده نوظهور هنوز نتوانسته است بصورت تخصصی و در حد و اندازه های ظرفیتهای گوناگون خود جایگاه مناسبی پیدا نماید لیکن با حمایتهای صورت گرفته از سوی دولت فعلی و ایجاد رویکرد مناسب در قبال این پدیده میتوان امیدوار بود فرآیند شکل گیری و راه اندازی شبکه های اجتماعی تخصصی ایرانی در آینده فزونی یابد.

۲- صنعت توریسم به واقع یکی از درآمدزاترین و کم هزینه ترین صنایع برای کشورهای گردشگرپذیر، از گذشته تا کنون بوده است. حال آنکه اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان امروز میتنی بر گردش گردشگران خارجی و ارزآوری این گردشگران است. کشورهای آسیایی موفقی چون مالزی، ترکیه، تایلند، امارات، هند، چین و …که همگی سهم عمده ای از درآمدهای ارزی خود را صرفاً با با تکیه بر ایجاد بسترهای مناسب جذب توریست تحصیل می نمیاند. در این میان کشور ایران که به لحاظ تاریخچه چندهزارساله، اقلیم چهارفصل، اقوام مختلف و آیین و سنتهای گوناگون و متنوع مقصدی بسیار جذاب برای انواع مدلهای گردشگری از جمله گردشگری فرهنگی و تاریخی، طبیعت گردی، گردشگری سلامت، مذهبی، بازرگانی و …می باشد، سهم بسیار اندکی از درآمدهای ارزی خود  را ، به نسبت ظرفیتهای بالقوه و بالفعل جذب توریسم، از این صنعت کسب کرده است که علل آن برکسی پوشیده نیست. تغییرات عمده در سطح روابط سیاسی با دیگر کشورهای دنیا، بخصوص پس از توافقات هسته ایو بهبود این روابط کمک شایانی به این صنعت خواهد نمود اما این تغییرات به تنهایی کافی نخواهد بود تا زمانی که گردشگران خارجی جاذبه های گردشگری ایران را نشناسند. از همین رو می توان به نقش شبکه های اجتماعی را که به عنوان ارزانترین و موثرترین ابزارها برای معرفی این جاذبه ها می توانند مورد استفاده قرار بگیرند، پرداخت.استفاده هم زمان از شبکه های اجتماعی جهانی موجود همچون فیسبوک، توییتر و اینستاگرام و راه اندازی شبکه های اجتماعی گردشگری بومی.

۳- نمایشگاه گردشگری امسال که همزمان با ۵ مهر و به مناسبت روزجهانی گردشگری برگزار گردید شاهد رونمایی از یک پدیده نوین در صنعت گردشگری ایران، یعنی “شبکه اجتماعی گردشگری چشم انداز ایران(iranlandscape.com)” در غرفه رسانه های های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بود. شبکه ای که با همت طراحان و برنامه نویسان جوان ایرانی و با سرمایه گذاری بخش خصوصی و البته حمایت معنوی سازمان میراث فرهنگی راه اندازی شده است. این شبکه همچنین با حضور در نمایشگاه مطبوعات و رسانه های امسال هم توانست معرفی بهتری از آنچه در برنامه ها و امکانات فعلی و آتی خود دارد ارائه نماید. شبکه ای که با هدف معرفی جاذبه های گردشگری، میراث فرهنگی، آداب و سنتها و در کل به تصویر کشیدن چهره واقعی زیبایی های ایران عزیزمان راه اندازی شده است. این شبکه که به عنوان یکی از اولین شبکه های اجتماعی بومی ایران است که بصورت چند زبانه طراحی شده و در حال ارتقای فنی برنامه خود و بارگزاری اطلاعات گردشگری ایران است، می تواند با استفاده از ابزارهای خود که شامل هشتگ گذاری(Hashtag)، دعوتنامه های ایمیلی(Invitation Email) به اشتراک کذاری مطالب(Sharing) و دیگر ابزارهای اساتندارد خود در آینده نه چندان دور سهم بسزایی در معرفی جاذبه های گردشگری و جذب گردشگران خارجی به ایران ایفا نماید. با روشهای داده کاوی هوشمند صورت گرفته در این شبکه (Data Mining) عملکرد اعضای شبکه مورد تحلیل هوشمند قرار گرفته و از این گذر اطلاعات بهتر و دقیقتری از ذائقه وعلاقمندی های کاربران و گردشگران شبکه به دست خواهد آمد که  این خود زمینه های رشد فرصت‌ها، مقابله با تهدیدها، ارتقای نقاط قوت و برطرف نمودن ضعف ها در حوزه‌های مختلف این صنعت را فراهم می آورد. مسئولین شبکه اجتماعی چشم انداز ایران قصد دارند با همکاری با کلیه متعاملین صنعت گردشگری، با در اختیار قراردادن کانالهای ارتباطی کارآمد و موثر به ایشان مقدمات فعالیت ایشان در شبکه و معرفی خدمات ایشان را فراهم نمایند. که این مهم با قطعاً با بهره گیری از داده کاوی های صورت گرفته از ذائقه های کاربران و ایجاد ابزارهای بهتر برای متعاملین گردشگری قطعاً موثرتر خواهد بود.

به گفته مسئولین این شبکه طبق توافقات صورت گرفته با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، کلیه اطلاعات و تصاویر اولیه جاذبه های گردشگری سراسر کشور توسط این سازمان و دفاتر استانی آن بارگزاری خواهد شد، لذا کاربران این شبکه می توانند نسبت به صحت اطلاعات وارد شده اطمینان خاطر بیشتری داشته و از آنها استفاده نمایند. همچنین خود کاربران نیز با عضویت در این شبکه ضمن اطلاع همیشگی از خدمات گردشگری ارائه شده توسط کانالها و استفاده از خدمات ایشان می توانند تجربیات خود را به صورت فیلم و تصویر با دیگران به اشتراک گذاشته و در این شبکه مشارکت بیشتری داشته باشند.

امید است فعالیت این شبکه و چنین شبکه هایی بتواند زمینه معرفی هرچه بهتر جاذبه های اقلیمی، فرهنگی و گردشگری را فراهم نماید.