اقتصادتهران: شانزدهمین جلسه کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان به ریاست محمد صادق مشایخ برگزار شد.
« آنالیز تاثیرات خروج آمریکا از برجام بر اقتصاد و حوزه کسب و کار کشور و ارائه راهکار جهت کمینه کردن آثار تحریمها بر اقتصاد ملی و بیشینه کردن عملکرد اقتصاد کشور مبتنی بر تولید داخلی و کلیه پتانسیلهای ملی »تشکیل گردید.
در ابتدای جلسه، محمد صادق مشایخ، رییس کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان، با اشاره به خروج ترامپ از توافق نامه برجام، بیان کرد: با توجه به آنکه هنوز
تراکنشهای مالی و ارتباطات بین المللی بانکی از جمله سوییفت به خوبی فعال نیستند، لذا خروج آمریکا از موافقت نامه برجام، تهدیدی بر اقتصاد کشور محسوب نمیشود، چون حضور و یا خروج آمریکا از برجام تغییری در شرایط اقتصادی کنونی کشور ایجاد نمی کند.اما معتقدم تا زمانیکه مفاسد داخلی اقتصادی کشور مرتفع نشوند و با مفسدین اقتصادی، مافیاهای اقتصادی، رانت خواران و اختلاسگران برخورد نشود، هیچ پیشرفتی در حوزه اقتصادی با توفیق در برجام و حتی با حضور آمریکا در برجام نخواهیم داشت.
محمد صادق مشایخ افزود : جهت بهبود وضعیت اقتصادی و ارتقا سطح معیشیت مردم، باید از داخل کشور به اصلاح و توسعه مباحث پرداخت، نه از خارج. باید به مدیریت باید بها داده شود. امام (ره) فرمودند: معلمی شغل انبیاست. بنده در ادامه عرض می کنم: مدیریت، شغل خداوند است. لذا به مهمترین آیتم عزت آفرین یک کشور که همانا مدیریت است، می بایست بیش از هر زمان دیگر در کشور پرداخت تا از این طریق بتوانیم بر مشکلات کنونی فائق آییم. اصلاح سیستم مدیریت اقتصادی کشور و مبارزه با مفاسد و رانت اقتصادی باید عملا در اولویت برنامه ها قرار گیرند تا بتوانیم به خود باوری و خود کفایی برسیم و وابسته به کشورهای غربی نباشیم.
سید محمد هاشمی اصفهانی بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران، پس از ۱۲ سال تلاش بی وقفه توانست از ۵ کشور عضو شورای امنیت به علاوه آلمان یکسری تعهداتی بگیرد و یکسری تعهداتی به آنها بدهد و به نتایج ارزشمندی در توافق نامه برجام با زحمات تیم مذاکرات هسته ای برسد. در این میان خروج آمریکا به ریاست ترامپ از برجام با سخنرانیها و مواضع او از قبل معلوم بود.
بانکهای اروپایی است که باید طی مذاکرات با اروپاییها، از تصمیمات آنها با خبر شد و نسبت به آن برنامه ریزی کرد. دیگر مساله، موضع گیری اخیر روسیه با ایران است که ابهام در آینده روابط این دو کشور را بوجود آورده است. از طرف دیگر تصور آنکه اروپاییها، آمریکا را رها کنند و به سمت ما بیایند، اشتباه است. در این ماجرا، اروپاییها تحقیر شدند، اما چین و روسیه این مساله برایشان مهم نیست.
مشاور اسبق وزیر نفت افزود: واقعا آیا می شود در مذاکرات با اروپاییها از آنان تضمینی گرفت؟! اصولا مذاکره سیاسی یک نوع مبادله اقتدار است تا رسیدن به نوعی تعامل و تفاهم. در نتیجه چرا ما خودمان به جای اروپاییها با آمریکاییها وارد مذاکره نشویم. در حال حاضر سه کشور اروپایی به نمایندگی از کشورهای اروپایی در حال گیم کردن با آمریکا هستند و اگر به توافقی برسند، توافقی است که آمریکاییها قبول دارند.
هاشمی اصفهانی افزود: آنچه به ویژه در ده – دوازده سال گذشته رخ داده است، جنگهایی است که فقط مسلمان کشته است. خبرنگار اسرائیلی کتابی منتشر کرده است که در آن به مصاحبه با داگان، آخرین رییس موساد، پرداخته است. داگان در این مصاحبه می گوید: «برای اسرائیل جنگ فراگیر نابود کننده است و اسرائیل به این نتیجه رسیده است که چنین جنگهایی در کشورهای دیگر نیز نتیجه بخش نیست.» به همین جهت، اسرائیل با آمریکا و عربستان اتحادیهای تشکیل داده است تا با مذاکره بتواند به مطامع خود دست یابد.
وی افزود: در حال حاضر ما ناگزیریم با مذاکره به تعامل با کشورهای غربی ادامه دهیم تا فضای اقتصادی کشورمان بهم نخورد و بتوانیم به نتیجه مطلوب دست یابیم.
اگر می خواهیم به صنعت و تجارت کشور لطمه وارد نشود، باید توسط مذاکره و تبادل تعهدات کار را پیش ببریم.
سید جلال ساداتیان گفت: با حذف داعش توسط ایران و نزدیک شدن ایران به مرزهای اسرائیل و بلندیهای جولان، غربیها و به ویژه اسرائیل احساس خطر کرده اند و نتانیاهو لابیهایش با کشورهای غربی و حتی روسیه را در راستای دور کردن خطر ایران افزایش داده است . اسرائیل با حمایت آمریکا، در حال حاضر در تلاش است تا در مقابل ایران، عربستان سعودی را قدرت اول منطقه کند. در حال حاضر با خروج آمریکا از برجام، جو حمایتی آمریکا به نفع اسرائیل شده است. از طرفی آنجلا مرکل می گوید: ما نمی توانیم با آمریکا درگیر شویم.روسیه هم با اسرائیل هماهنگ شده است و در درگیری با ایران سکوت کرده است و علاقه مند است موقعیتش را در دنیا بهبود بخشد.چین نیز به مانند روسیه موضع سکوت پیشه کرده است.
کاردار اسبق ایران در انگلستان افزود: در بحث اقتصادی هم کشورهای غربی مطرح کرده اند که ما نفوذی بر شرکتها نداریم و شرکتها خود تصمیم گیرنده اند.برخی کشورها نیز اجرای تحریمهای آمریکا را آغاز کرده اند، مانند برخی شرکتهای ایتالیایی که اعلام کرده اند با ایران در حال تسویه حساب هستیم و می خواهیم کار اقتصادیمان را در ایران محدود کنیم.در واقع کشورهای اروپایی به خاطر جو کنونی، حاضر به درگیری با آمریکا نیستند و می خواهند با ایجاد این محدودیتها، ایران را پای میز مذاکره بکشانند. از طرف دیگر نیز چین ، روسیه و کشورهای اروپایی نیز می خواهند در زمینه اقتصادی با آمریکا رقابت کنند.اروپا به دنبال درگیری نیست، به ویژه بخاطر ایران. اما نکته ای که باعث می گردد ، مجبور شوند تا حدودی از ایران دفاع کنند، نقش ایران در امنیتی است که در منطقه ایجاد کرده است و اینکه ایران توانسته است با حفظ امنیت در منطقه از مهاجرت مردم کشورهای منطقه به اروپا بکاهد و به تعبیری از صادرات تروریسم منطقه جلوگیری کرده باشد.
لذا در این بین، ما باید تلاش نماییم معاهده برجام را حفظ کنیم تا بتوانیم شرایط اقتصادی کشور را بهبود بخشیم.
مسعود دانشمند گفت: حالا که یکی از کشورهای طرف مذاکره از برجام خارج شده است، جهت تعیین تکلیف تعهدات ۵ کشور باقیمانده با ما ، می بایست تیم حقوقی برجسته ای تشکیل شود و طراحی و تنظیم نماید، تا دولت بتواند روی این چارچوب کار کند.Road map در حال حاضر باید با کار کارشناسی جلوی وارد آمدن لطمات بر پیکره اقتصادی کشور را گرفت.
رییس سابق اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات گفت: از حدود یک ماه پیش روابط اقتصادی امارات با ما به سردی گراییده است. برخی بانکهای اماراتی حاضر به همکاری با ایرانیها نیستند، چون دستور العملی از سوی بانک مرکزی امارات صادر شده است که با کشورهایی مانند ایران که تحت تحریم هستند، نمی توانیم مراودات مالی و بانکی داشته باشیم، بنابراین در حال حاضر ما با اماراتیها نمی توانیم سوآپ بانکی داشته باشیم.
عضو سابق هیات رئیسه اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران افزود: قبلا امارات حجم اقتصادی بالایی نداشت، اما حالا اماراتیها حدود ۵۰۰ میلیارد دلار عدد تجاری بین المللیشان است و امروز دیگر به ما احتیاج ندارند، چون رقم تجاریشان با ما زیاد نیست و همچنین تخصص تجارت و مذاکرات را یاد گرفته اند.
دبیر کل خانه اقتصاد ایران به نقل از یک از اقتصاددانان گفت: اگر می خواهید تجارت یک کشور را نابود کنید ، ارزش پولش را کم و ناچیز کنید.
در حال حاضر، آمریکا نیاز به جنگ با ما ندارد. متاسفانه آمریکا با وضع تحریمهای بسیار سنگین، ضربات سنگینی را بر بدنه تولید، صنعت و اقتصاد کشورمان وارد آورده است.
دانشمند افزود: نقش تحریمها بر اقتصاد کشورمان ۲۵ تا۳۰ درصد است. در این بین، جهت نجات اقتصاد کشورمان باید با اصلاح وضع مدیریت خودمان بر مشکلات اقتصادی داخل کشورمان فائق آییم.بزرگترین بحران ما در صنایع کوچک و متوسط است، چون نتوانسته ایم آنها را مدیریت کنیم.اگر بخواهیم بازار و صادرات مطلوب داشته باشیم، باید از صنایع کوچک و متوسط کشورها حمایت کنیم. معتقدم نباید به آمریکا و اروپا (sme) دل بندیم. ما باید به خود باوری برسیم تا با دنیا بتوانیم کار کنیم و باید از فضاهای موجود اقتصادیمان بهره برداری کنیم.ما می توانیم از صندوق توسعه ملی به تمام صنایع کوچک و متوسط با تضمین بانک عامل کمک کنیم و با گردش مالی از آنان حمایت کنیم. وقتی بتوانیم شاخصه های اقتصاد خرد و کلانمان را افزایش دهیم ، آنگاه به خودکفایی و خودباوری خواهیم رسید.ما به عظم ملی نیازمندیم تا فاصله بین مردم و دولت کاهش یابد.
وی افزود: جهت مقابله اقتصادی با اماراتیها باید از هم اکنون اعلام کنیم :transshipment کالا از دوبی ممنوع ! تا بعد بتوانیم پس از عجز اماراتی ها از آنان پول بگیریم.
ضمنا باید از ظرفیت اکو استفاده کنیم تا بعد از آن بتوانیم از ظرفیت آ.س.آن نیز بهره برداری نماییم. (قبل از انقلاب از AMU در تمام معاملاتمان استفاده می کردیم.)
در حال حاضر ما ۰/۳۵ درصد، سهم اقتصاد جهانی را دارا هستیم ، فلذا نمی توانیم به جنگ دلار برویم. ضمنا با U TURN از دلار به یورو هم به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید.باید به پول ملی مان برگردیم. با اکو و آ.س.آن می توانیم خوب کار کنیم ، در این صورت می توانیم سطح اقتصادیمان را ارتقاء دهیم و به خود باوری برسیم و دیگر هیچ کشوری نمی تواند ما را تهدید کند.
حسین راغفر بیان کرد: بایستی تصویر صحیحی از وضعیت اقتصاد ایران ارائه کنیم.می با یست سیاستهای اقتصادی را به طور دقیق و کارشناسانه در برنامه های راهبردی کشور بگنجانیم .در حال حاضر موضوعی که دغدغه اصلی فضای اقتصادی کشور است ، موضوع برجام است .اگر از برجام خارج شویم، به شرایط قبل از برجام که امنیتی شده بودیم ، بر می گردیم که با هر بهانه ای می توانند ما را تهدید کنند.بنابراین با حفظ برجام ما بهانه را از غرب گرفتهایم.
در حال حاضر اروپایی ها از آمریکا بسیار عصبانی هستند، زیرا آمریکا این بهانه را به ما داده که از فشار جهانی خارج شویم.
استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا افزود: ما در اقتصاد یک تئوری داریم به نام THE TRAGEDY OF THE COMMONS (مصیبت منابع مشترک) همه در اقتصاد دنبال منافع خودشان هستند. چنانچه در اقتصاد، طرفین در منافع مشترکشان به تفاهم نرسند، منبع مشترک از بین خواهد رفت. نمونه آن در دریای شمال، منطقه کشورهای اسکاندیناوی است که این کشورها باید از میزان سهمیه تعیین شده شان ماهی بگیرند که در این بین ، کشتی های نظامی انگلیس بر این مساله نظارت می کنند.
نمونه دیگر آن تعرفه ای است که آمریکا برای فولاد قرار داد و اروپاییها تهدید به اقدام مشابه کردند. نتیجتا آمریکا تعرفه فولاد را برای اروپا معاف اعلام کرد.
این اقتصاددان اضافه کرد: کشور های غربی، ایران را مثل طعمه می دانند. از طرفی، ما برای روسها امتیاز هستیم . آنها در قبال مراودات با ما، به اخذ امتیاز از آمریکا می پردازند. از طرفی مکرون اعلام می کند: ما خواهان حفظ برجام هستیم، اما در عمل به دنبال اخذ امتیازات دیگری از ما می باشد. وی افزود: اروپا با آمریکا ۲۱۰۰ میلیارد دلار تجارت و مبادله دارد ، از طرفی چین با آمریکا ۲۵۱ میلیارد دلار مازاد تجارت جهانی دارد، در این بین ما تنها ۲۰ میلیارد دلار مبادله تجاری در عرصه جهانی داریم. لذا ما نمی توانیم روی حمایت کشورهایی مثل چین حساب کنیم.
باید بدانیم ۶۰درصد صادرات ما نفتی است و مابقی آن صادرات میعانات نفتی است و زیر ۵ درصد صادرات فرش و مصنوعات صنعتی است ، لذا همچنان به شدت در صادرات به نفت وابسته ایم و این مشکل داخلی را هر چه سریعتر می بایست مرتفع نماییم.
راغفر اضافه کرد: جهت شکوفایی اقتصادی کشور باید دست مافیاها و رانت خواران اقتصادی را از اقتصاد کشور کوتاه نماییم تا بتوانیم از بنگاههای کوچک و متوسط در کشور حمایت کنیم.لازم به ذکر است ، سهم بنگاههای کوچک و متوسط در کشورها، بالای ۶۰ درصد است، در صورتیکه در کشور ما زیر ۲ درصد است و این یعنی سهم صنایع کوچک و متوسط ما بسیار ناچیز است. جهت بهبود شرایط اقتصادی کشور باید با مدیریت صحیح شرایط جذب منابع و سرمایه های خارجی را به کشور مهیا نماییم.
حسین راغفر، چهار راهکار را جهت بهبود شرایط اقتصادی کنونی پیشنهاد کرد:
- عفو عمومی، بجز کسانی که دستشان به خون و مال مردم آغشته است، باید صادر شود.
- باید فضای گفتگوی عمومی را ایجاد کرد.
- باید کاهش نابرابری ها ایجاد شود . (به عنوان مثال، باید به الگوی خوشه های صنعتی توجه بیشتری کرد که شامل دولت، دانشگاه و بنگاههای اقتصادی می باشد و همه در این راستا باید با هم تعامل و همکاری کنند و در این بین دولت ضمن ایجاد ارتباطات، باید بطور جدی حمایت نمایدو همچنین باید از کلیه ظرفیتهای داخلی نیز استفاده نماییم.
- مبارزه با فساد، راهکار بازگشت اعتماد عمومی است. این امر امکان پذیر نیست، مگر آنکه شفاف سازی صورت بگیرد.
لذا زمانیکه با عزم ملی و هم فکری بتوانیم از کلیه امکانات جهت سرمایه گذاری در کشور استفاده نماییم و امنیت سرمایه گذاری را در کشور ایجاد نماییم، آنگاه به سمت رونق اقتصادی پیش خواهیم رفت و از طرف دیگر ابزارهای فشار قدرت غرب بر ما، کند خواهد شد.
وی افزود: دیدیم در دولت دهم، میزان حجم واردات کشور در سال ۹۰ به ۹۰ میلیارد دلار رسید و این یعنی کشور در آن سال بشدت وابسته به خارج گردیده بود. از این بابت با همدلی دولت کنونی و مردم، ضمن کاهش حجم واردات ، وابستگی کشور به خارج نیز در حال کم شدن است که این خود نشانگر بهبود وضعیت اقتصادی نسبت به سال ۹۰ می باشد.
علی سعدوندی گفت: چرا تحریم های فلج کننده برای ما وضع میگردد؟ پاسخ این است که ایران از نظر رشد پتانسیل، کشور اول دنیا است که این مساله مهم نشاندهنده امکان رشد اقتصادی ما است و از طرفی، متاسفانه بسیار شکننده هستیم، بنابراین، دشمن دشمنی می کند، چون در آینده وضع به این شکل نخواهد بود. لذا باید بر اقتصاد داخلی مان تمرکز نماییم.
استاد اقتصاد دانشگاه وولونگونگ استرالیا شعبه دوبی افزود: با پیمان پولی دو طرفه موافقم ، ولی کافی نیست. باید با کل ۲۲ کشور همسایه و منطقه تعامل کنیم و مرزهای تجاریمان را با همه آنها برداریم. در نتیجه کشورهای غربی اگر بخواهند ما را تحریم کنند ، باید تمام ۲۲ کشور منطقه را تحریم کنند که این امر ممکن نیست.
فریده اولاد قباد گفت: فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی به ریاست دکتر محمد رضا عارف در راستای بهبود سطح اقتصادی کشور تلاشهای مثمر ثمری را انجام میدهد. این فراکسیون دغدغه منافع ملی و کشور را دارد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی افزود: لازم است عنوان کنم در راستای بهبود شرایط اقتصادی کشور و ارتقاء سطح معیشت مردم یکی از نهادهایی که قویا، دغدغه کشور و منافع ملی را دارد، کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان، به ریاست آقای محمد صادق مشایخ ، می باشد که طرحهای راهبردی مفید و ارزنده ای را به فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی ارائه می نماید.
عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی افزود: تعدیل در برنامه های ساختار مالیاتی و ارزش افزوده کشور و یکپارچه سازی سامانه گمرکی و همچنین استقرار سامانه مدیریت واردات و صادرات کشور را دکتر مسعود کرباسیان قول داد، اما هنوز عملیاتی نشده است.
وی در رابطه با خروج آمریکا از برجام افزود :ترامپ شخصیت غیر قابل پیش بینی است.چگونه می توان به ترامپ اعتماد کرد که به راحتی از توافق پاریس خارج شد و اروپا هم نتوانست کاری بکند. از طرف دیگر برخی کشور های دنیا از جمله روسیه – چین و کشورهای اروپایی به دنبال منافع خودشان هستند. از آن سو، آمریکا هم بر اساس منافع ملی خودش از توافق برجام خارج شد.
لذا در شرایط کنونی باید با توجه به وضعیت اقتصادی کشور، با اصرار به تولید داخلی و تقویت اقتصاد داخلی پرداخت و از سوی دیگر دولت هم باید تیم اقتصادیش را تقویت نماید و بیش از پیش، دغدغه کشور و ملت را داشته باشد و قویا با فساد اقتصادی مبارزه نماید.
دیدگاه ها بسته هستند.