ایران به گورستان هواپیماهای قدیمی تبدیل شده است

اقتصادتهران: وزیر راه و شهرسازی با اشاره به فعالیت شرکت‌های خصوصی در حمل ونقل هوایی گفت: در صنعت حمل ونقل هوایی با قیمت کل هواپیمای کشو رچند تا بوئینگ ۷۴۷ می توان خرید؟ ۱۸ شرکت هواپیمایی در کشور مشغول به کار هستند اما آنها در آغاز تولد پیر بوده اند و این در حالی است که ایران به گورستان هواپیماهای قدیمی تبدیل شده است.

عباس آخوندی که روز گذشته در هشتمین کنفرانس حسابداران و مدیران مالی و پنجمین جایزه ملی مدیریت مالی ایران در سالن اجلاس سران سخن می‌گفت، با اشاره به اینکه پدیده خصوصی سازی قبل از اینکه به بهبود اقتصاد ملی منجر شود، در ایران کج و ناکارآمد متولد شد و توسط سیاستمداران مصادره شد، تصریح کرد: برای اصلاح اقتصاد ایران نیازمند بازخوانی خصوصی سازی در کشور هستیم و اگر بی پروا به این موضوع اقدام نکنیم به ادامه دادن این دیوارهای کج می پردازیم.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه خصوصی سازی در دنیا با هدف افزایش بهره وری اقتصاد ملی صورت گرفت، تاکید کرد: باید بررسی شود که خصوصی سازی در ایران آیا منجر به افزایش سرمایه‌گذاری و سرمایه گذاری مجدد در بنگاه‌ها شده است؟ آیا مدیریت بنگاه‌ها بهتر شده است؟ آیا می ‌توان ادعا کرد که فناوری در این بنگاه‌ها بهتر شده است؟ آیا بهره‌وری عوامل انسانی بهتر از گذشته صورت می گیرد؟

وی اعلام کرد: شخصاً مطالعه ای در زمینه خصوصی سازی در اواخر سال ۹۱ و اوایل ۹۲ انجام داده ام که نتایج آن توسط اتاق بازرگانی منتشر شد. این نتایج نشان می‌دهد بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار ثروت ملی ایران در فرایند خصوصی سازی به نحوی، مالکیت آن از دولت به بیرون از آن منتقل شد و با وجود تأکید قانون اجرایی اصل ۴۴ قانون اساسی که می گوید در جریان خصوصی، مالکیت بخش خصوصی باید افزایش یابد؛ از این ۱۰۰ میلیارد دلار واگذاری، مالکیت بخش عمومی سهم بسیار اندکی داشت.

آخوندی توضیح داد: در خصوصی سازی روش ناکارآمد سهام عدالت که کسی در ناکارآمدی آن تردیدی ندارد از جمله آنها است. همچنین بقیه سهام دولتی به دستگاه های شبه دولتی و شبه خصوصی واگذار شد.

وی افزود: در بررسی ۴ لایه مالکیتی خریداران سهام دولتی مشخص شد که حداکثر ۴ درصد از آنچه که واگذار شده، واگذاری به بخش خصوصی بوده است. اینها نشان می‌دهد خصوصی سازی باید مورد بازنگری قرار گیرد و میزان مالکیت واگذار شده ثمره چند ده ها سال سرمایه گذاری دولت بوده است.

وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: فرآیند خصوصی سازی در ایران بیشتر شبیه حراج گذاشتن سرمایه ملی و تشکیل “دولت در سایه غیر پاسخگو” به مجلس و نهادهای نظارتی بوده است که این عامل یکی از ریشه های ناکارآمدی اقتصاد ایران است.

آخوندی در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه باید ببینیم چرا بهره وری عوامل تولید و سرمایه در ایران دچار رکود شده است؟ با ذکر چند مثال در زمینه خصوصی سازی در حوزه راه وشهرسازی یادآور شد: حدود ۱۵ سال است که خصوصی سازی در صنعت راه آهن انجام شده است. در دیدار با اعضای انجمن حمل و نقل ریلی پرسیدم در این سال‌هایی که بخش خصوصی در صنعت حمل ونقل ریلی فعالیت می کرده است، میزان سرمایه گذاری جدید توسط بخش خصوصی چقدر بوده است؟ که در خوشبینانه ترین حالت ۳۰۰ میلیون دلار اعلام کردند که سالی حدود۲۰ میلیون دلار می‌شود. این در حالی است که این میزان سرمایه گذاری، استهلاک صنعت راه آهن ایران را هم نمی تواند جبران کند.

وزیر راه وشهرسازی تصریح کرد: ما نرخ استهلاک صنعت راه آهن را هم در دهه گذشته در بخش‌های زیرساخت و ناوگان جبران نکرده ایم. این در حالی است که کشور دهه پرپولی را پشت سر گذاشته است.

وزیر راه و شهرسازی در ادامه سخنانش در هشتمین کنفرانس حسابداران و مدیران مالی در سالن اجلاس سران بهره‌وری ناقص از دارایی‌های دولت و به عبارت دیگر نبود مدیریت دارایی دولت از مشکلات دیگر کشور دانست و توضیح داد: به عنوان مثال در حوزه زمین شهری، ما دارای دارایی های عظیمی هستیم و سازمان ملی زمین و مسکن نماینده دولت در تملک اراضی است. حال میزان نیاز به نقدینگی برای توسعه شهر بسیار کمتر از میزان سرمایه های موجود است. همین بحث را در مدیریت نفت، مدیریت راه ها و حاشیه راه ها و مدیریت راه آهن و ارزش اقتصادی ایستگاه های آن می توانید ببینید.

وی تاکید کرد: مدیریت دارایی یکی از حوزه های عمده مدیریت مالی است. من از شما تقاضا می کنم برای نظام مدیریت دارایی در حوزه دولت بتوانید کمک کنید و پیشنهاد عملیاتی بدهید.

وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: مطمئنم که از طریق مدیریت مالی در پس کرانه های بنادر می توانیم توسعه بزرگی داشته باشیم و در فرودگاه ها هم همینطور.

آخوندی در ابتدای سخنانش با اشاره به اینکه مدت‌ها است که گفته می‌شود وضعیت اقتصادی کشور در رکود تورمی قرار دارد و هم اکنون در شرایط سخت رکود با تورم نسبتا بالا هستیم، بیان داشت: حدود شش هفته پیش بود که در همین سالن ( اجلاس سران) کنفرانس اقتصاد ایران برگزار شد که اصلی ترین مساله آن بررسی رکود در اقتصاد بود. در بیانه پایانی این کنفرانس تحلیل دوره‌های رونق، رکود و رشد اقتصاد ایران انجام شد و جمع بندی نهایی این کنفرانس می تواند برای ادامه بحث در دستور کار شما باشد.

وی اضافه کرد: در دوره قبل از انقلاب تا سال ۱۳۵۷، کشور میانگین رشد کشور حدود ۱۰ درصد بود که با وقوع انقلاب و قرارگرفتن در شرایط جنگ رشد منفی شد و سپس بعد از جنگ به رشد بیش از ۴ درصد داشتیم و در دوره اخیر رشد بیش از ۲ درصد و در برخی سالهای اخیر هم رشد منفی داشته‌ایم.

آخوندی ابراز داشت: مدت‌ها است که کشور رشد دو رقمی را تجربه نکرده‌ایم و رشد رشد در حد اقتصاد‌های کشورهای در حال توسعه که حدود ۸ درصد بوده است را تجربه نکرده‌ایم. ضرورت رشد حدود ۸ درصد مکرر مورد تاکید سیاست‌گذاران قرار گرفته است پس باید اندیشه‌ای برای رسیدن به این میزان رشد داشته باشیم.

این عضو هیأت دولت بیان کرد: مدت‌ها است در کشور بهره وری سرمایه در وضعیت چندان مناسبی قرار ندارد. مشخصاً در دو دهه گذشته با وجود درآمد سرشار نفت شاهد توسعه سرمایه گذاری ملی نبودیم و آنچه هم شده است از بهره وری آن مطمئن نیستیم. همچنین مدتها است بهره وری کل عوامل تولید در ایران نرخ پایین دارد که به عوامل مختلف مربوط می‌شود. در تمام برنامه های گذشته تأکید سیاستگذاران ملی بر این بوده که افزایش رشد سرمایه داشته باشیم. حال باید یکبار دیگر بازنگری کنیم که چرا نرخ بهره وری پایین است؟