افزایش ۱۰ درصدی قیمت با وجود نصف استاندارد مصرف

اقتصادتهران: در شرایطی که به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت، دولت به دلیل ناتوانی در پرداخت یارانه به تولید ناگزیر به موافقت با افزایش قیمت لبنیات شده است، باید دید صنایع لبنی که از سال گذشته تاکنون در چند مرحله قیمت‌های خود را حتی بیشتر از سقف تعیین شده افزایش دادند و شیرخام را به قیمت قانونی نخریدند، می‌توانند مجددا قیمت‌ محصولات‌شان‌ را افزایش دهند و بازار کشش آن را دارد؟

محمدرضا نعمت زاده در اظهار نظری صادقانه اعلام کرد ” از آنجا که دولت در سال جاری علیرغم تمایل، دیگر نمی‌تواند یارانه‌ای به دامداران پرداخت کند، ناچارا تایید کرده که قیمت سه قلم لبنیات شامل شیر و ماست معمولی و پنیر فتا تا سقف ۱۰ درصد افزایش یابد تا دامداران ضرر نکنند و کارخانه‌ها هم پاسخگوی افزایش هزینه‌هایشان باشند”. اما باید دید که سال گذشته صنایع لبنی تا چه اندازه در زمینه نرخ خرید مصوب شیرخام و قیمت‌های نهایی محصولاتشان قانون را اجرا کردند و بر این اساس اجازه افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی را دارند؟

چرا که دولت در تیر سال گذشته نرخ خرید شیر خام از دامداران را به کیلویی ۱۴۴۰ تومان افزایش داد و بر این اساس به صنایع لبنی نیز اجازه داد قیمت‌های خود را حدود ۱۵ درصد افزایش دهند اما برخی کارخانه‌های لبنی نرخ خرید شیر خام از دامداران را افزایش ندادند و افزایش قیمت‌های چند مرحله‌ای محصولاتشان به ویژه در زمینه شیر و لبنیات پرمصرفی مانند پنیر و ماست به بیش از ۴۰ درصد رسید.

حالا هم پس از گذشت یکسال از مصوبه ۱۴۴۰ تومانی نرخ خرید شیر خام که اجرایی نشد، دولت با استقرار ماموران سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در کارخانه‌های لبنی، صاحبان این صنایع را به پرداخت نرخ مصوب و قانونی سال گذشته به دامداران مجبور کرده است. از سوی دیگر صنایع معترض هستند که هزینه‌هایشان را نمی‌توانند تامین کنند لذا باید قیمت محصولات‌شان هم افزایش یابد.

اما یکی از مهمترین پارامترهای تعیین‌کننده قیمت یک محصول، کشش بازار و قدرت خرید مردم است که باید دید آیا با این قیمت‌ها، مصرف شیر و لبنیات که باید افزایش یابد، می‌تواند به استانداردهای جهانی و کشورهای پیشرو نزدیک شود؟

در این زمینه می‌توان گفت که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی از همان روزهای ابتدایی کاری دولت یازدهم مسئله حمایت از دامداران و ضرورت افزایش سرانه مصرف شیر خام که به گفته خودشان طی سال‌های اخیر کاهش یافته بود را مطرح کردند و از سوی دیگر رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی که نقش سخنگوی دولت را نیز برعهده دارد، در سال ۱۳۹۲ اعلام کرد که برای افزایش سرانه مصرف شیر و لبنیات دولت اجازه افزایش قیمت این محصول را نمی‌دهد و در این زمینه برای حمایت از دامداران نیز یارانه ۳۰۰۰ میلیارد ریالی در نظر گرفته شده است که درصددیم این یارانه را برای سال‌های آینده نیز ادامه دهیم.

البته خزانه خالی دولت به عنوان گران‌بهاترین میراث دولت گذشته بر کسی پوشیده نیست و همه می‌دانند که دولت از سر ناچاری تن به افزایش قیمت لبنیات داده است. اما اگر قیمت نهایی محصولات لبنی افزایش یابد، قدرت خرید مردم و به تبع آن سرانه مصرف لبنیات نیز کاهش می‌یابد و این یعنی همان هدفی که همه را ناراضی می‌کند.

سرانه مصرف لبنیات در کشورهای توسعه یافته‌ مانند سوئد، نروژ، هلند و نیوزلند به بیشتر از ۵۰۰ کیلوگرم می‌رسد. برای حفظ و ارتقای سلامت، بدن هر انسان نیز به حدود ۲۷۰ کیلوگرم شیر در سال نیاز دارد. همچنی میانگین مصرف شیر و لبنیات در جهان سالانه ۱۶۰ کیلوگرم برای هر فرد است که این میزان در کشور ما طبق آمار وزارت بهداشت به حدود ۷۰ کیلوگرم می‌رسد و طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی ۸۵ کیلوگرم است که هر دوی این آمار با استاندارد جهانی فاصله زیادی دارد.

افزایش قیمت لبنیات به تولید آسیب می‌زند

در همین رابطه، مدیرعامل اتحادیه فرآورده‌های لبنی با بیان اینکه افزایش قیمت لبنیات مصرف را در جامعه کاهش می‌دهد، گفت: در حال حاضر هرگونه افزایش قیمتی به تولید لطمه می‌زند و ما مخالف این موضوع هستیم.

محمدرضا اسماعیلی در گفتگو با مهر در مورد مباحث مطرح شده از سوی برخی مسئولان مبنی بر افزایش قیمت فراورده‌های لبنی اظهارداشت: کارخانجات صنایع لبنی توان فروش محصولات خود را با قیمت‌های بالاتر ندارند چراکه خریداری در بازار وجود ندارد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر بازار کشش ندارد و محصولات را پس می زند، گفت: باید مردم را به افزایش مصرف لبنیات تشویق کرد، ضمن اینکه قرار بوده مصرف سرانه کشور در پایان برنامه پنجم ۱۶۰ لیتر باشد که متاسفانه ما به این هدف نرسیدیم.