چالش‌های آب‌گیری سد چم‌شیر از نگاه کارشناسان

اقتصادتهران: سد “چم‌شیر” که به تازگی مقرر گردیده تا از آب گیری آن جلوگیری شود مدت زمان زیادی است که محل مناقشه بسیاری از کارشناسان زمین شناسی و محیط زیست قرار گرفته است. اخیراً مجلس شورای اسلامی با آب گیری سد چم‌شیر مخالفت کرده و تحقق این امر را به انجام مطالعات بیش‌تر و بررسی دقیق تر منوط کرده است. در حالی که محمد جوانبخت، معاون آب و آبفای وزارت نیرو انتقادها به احداث این سد را حاشیه سازی عنوان کرده است که بسیاری از کارشناسان و فعالان محیط زیست تاکنون برای آب‌گیری آن قانع نشده‌اند و حال سوال اینجاست که چرا آب گیری این سد به چالشی تبدیل شده با وجود آن که بسیاری از اقدامات لازم برای آن در گذشته انجام گرفته است و حتی قرار بود دیماه سال گذشته آب‌گیری شود!

در این زمینه گفت‌وگویی با حمیدرضا یاقوتی، کارشناس ژئوتکنیک انجام داده‌ایم که از نظر شما می‌گذرد:

یاقوتی با استدلال‌هایی خود را مخالف آب‌گیری سد چم‌شیر عنوان کرد و به خبرنگار اقتصادتهران گفت: یکی از عمده‌ترین دلایل مخالفت اینجانب که حدود ۳۰ سال در پروژه‌هایی نظیر کرخه، کارون ۳، مارون، گتوند و شهید عباسپور بوده‌ام این است که در مساله در چم‌شیر اولویت اصلی باید مساله کیفیت آب مطرح باشد که اینطور نیست چرا که یکی از اهداف اصلی ساخت سد باید کاهش شوری آب در آن منطقه باشد که در مورد چم‌شیر این مساله به طور کامل رعایت نشده است.

وی با اشاره به انجام مطالعات اولیه برای ساخت این سد از اوایل سال ۹۰ گفت: در آن زمان به انجام تحقیقات اولیه و مطالعات ابتدایی به این نتیجه رسیدیم که با ساخت این سد کاهش کیفیت آب را شاهد خواهیم بود و در واقع چم‌شیر لب شور است.

این کارشناس ژئوتکنیک، آب گیری سد چم‌شیر را موجب از دست رفتن و نابودی اراضی کشاورزی پایین دست در شرق خوزستان و وارد آمدن خسارت به زیست بوم عنوان کرد و اظهار داشت: به طور کلی مساله سد سازی بسیار عالی و اقدامی مطلوب به شمار می‌رود اما مشکل کار اینجاست که مدیریت تقاضا در پاره‌ای موارد جای خود را به مدیریت تقاضا می‌دهد و ملاک عمل قرار می‌گیرد که آفت کار در همینجاست.

وی با تاکید بر آن که در سد سازی باید به طور حتم تمام ذینفعان را سهیم و شریک دانست و آن‌ها را مدنظر قرار داد یادآور شد: از آنجا که سد چم شیر در روی حوضه آبریز رودخانه زهره قرار دارد، اگر آب گیری شود، علاوه بر آن که امکان دسترسی آب شرب با کیفیت برای ساکنان منطقه را با دشواری‌های بسیاری همراه می‌سازد برای فعالیت‌های کشاورزی نیز معضلاتی به دنبال خواهد داشت.

این کارشناس ژئوتکنیک به شوری آب رودخانه زهره اشاره کرد و افزود: رود زهره همانند کارون و کرخه و دز از کیفیت لازم برخوردار نیست که بر همین اساس و پیگیری‌های انجام شده و ورود کمیسیون اصل ۹۰ مجلس مقرر شد تا فعلاً این سد آب‌گیری نشود تا همه جوانب آن مورد بررسی قرار گیرد.