مالیات بر عایدی سرمایه، ابزاری قدرتمند در دست سیاستگذاران اقتصادی است که میتواند نقشی تعیینکننده در هدایت سرمایهها به سمت فعالیتهای مولد و اشتغالزا ایفا کند.
به گزارش مهر، مالیات بر عوائد سرمایهای (به انگلیسی: capital gains tax) که عمدتاً به صورت مخفف CGT استفاده میشود گونهای مالیات بر عوائد سرمایهای است، که با هدف کاهش میزان سود سرمایهگذاری در بازارهای غیر مولد و موازی بخش تولید، اخذ میشود.
با توجه به اینکه بازار سرمایه به دو بخش مولد و غیر مولد، تقسیم میشود، اغلب دولتها سیاستهایی اتخاذ میکنند تا سرمایهها به سمت بخش مولد (بخش تولیدی) هدایت شود. لازمه این امر کاهش سود سرمایهگذاری در بازارهای موازی بخش تولید است. اگر سود حاصل از سرمایهگذاری در بازارهای موازی تولید بیشتر از سود ناشی از سرمایهگذاری در بخش تولید باشد، بدیهی است که سرمایههای سرگردان به این سمت حرکت خواهند کرد.
یکی از راهکارهای کاهش سود بازارهای موازی اخذ مالیات، مالیات بر سود سرمایه است. با اتخاذ این مالیات درصدی از ما به التفاوت افزایش سود سهام، قیمت مسکن و… توسط دولت در قالب مالیات دریافت میشود؛ بنابراین با افزایش هزینه سرمایهگذاری در بخشهای غیر مولد، جذابیت سرمایهگذاری در این بازارهای موازی کاهش مییابد.
بهطور مثال در حوزه املاک و مستغلات به عنوان یکی از سودآورترین بازارهای موازی، این نوع مالیات در شکل «مالیات بر خانههای دوم و بیشتر» جهت کنترل سوداگری و نیز جلوگیری از شکست بازار سالها است که در بسیاری از کشورها اخذ میشود.
مالیات بر عایدی سرمایه (Capital Gains Tax یا CGT) نوعی مالیات است که بر سود حاصل از فروش داراییهای سرمایهای مانند سهام، املاک، اوراق بهادار و سایر سرمایهگذاریها وضع میشود. هدف از این مالیات، افزایش درآمدهای دولت، کاهش نابرابری درآمدی و هدایت سرمایهها به سمت فعالیتهای مولد اقتصادی است.
مهدی طغیانی نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ۳۱ فروردین ماه ۱۴۰۴ از تصویب قانون مالیات بر عایدی سرمایه در صحن مجلس خبر داد و گفت: این قانون با هدف جلوگیری از ورود سرمایهها به بازارهای غیر مولد همچون طلا، ارز، خودرو و ملک تدوین شده است.
وی درباره مالیات بر عایدی سرمایه و نکاتی که مردم باید نسبت به آن توجه داشته باشند، اظهار داشت: مالیات بر عایدی سرمایه، مالیاتی است که بر سرمایهگذاریهای غیر مولد اعمال میشود. به عنوان مثال خرید و نگهداری طلا نه شغلی ایجاد میکند و نه تولیدی به همراه دارد؛ این نوع فعالیتها فقط حاصل بیثباتی اقتصادیاند و در نهایت منجر به تضعیف بیشتر بنیانهای اقتصادی میشوند. از اینرو، قانون مالیات بر عایدی سرمایه تلاش میکند تا بخشی از این جریان سرمایه به سمت بازارهای غیرمولد مانند طلا، ارز، خودرو و ملک را کنترل کند. اخیراً رمزپول و رمزارز نیز به عنوان پنجمین مورد به این فهرست اضافه شدهاند.
نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: بر اساس این قانون، برای سرپرست خانوار، تا دو خودرو و دو ملک از پرداخت مالیات معاف هستند؛ حتی اگر چندین بار در طول سال خرید و فروش شوند. برای افراد غیر سرپرست خانوار، یک خودرو و یک ملک مشمول معافیت هستند، باز هم حتی اگر بارها در یک سال معامله شوند اما در مورد طلا و ارز، اگر خرید و فروش به صورت مکرر در طول سال انجام شود و سود حاصل شود، مشمول مالیات میشود.
نماینده مردم اصفهان در توضیح نحوه اخذ این مالیات گفت: این مالیات، مالیاتی است که در زمان فروش دارایی اخذ میشود. به طور مثال، اگر فردی خودروی سوم خود را که مشمول مالیات است، ابتدا به قیمت ۲۰۰ میلیون تومان خریداری کرده و اکنون به قیمت ۲۵۰ میلیون تومان بفروشد، از تفاوت این دو رقم (۵۰ میلیون تومان) مالیات اخذ خواهد شد. البته در قانون، پیشبینیهایی برای تعدیل اثرات تورمی نیز انجام شده تا بخشی از افزایش قیمت ناشی از تورم، مشمول مالیات نشود.