اقتصادتهران: با تصویب برجام و تقریباً قطعی شدن آینده وضعیت اقتصادی کشور در بخشهای مختلف به نظر میرسد سیستم اقتصادی در حال رسیدن به ثباتی است که از مدتها پیش تاکنون انتظارش را میکشید. از لحاظ مشخص شدن وضعیت سرمایهگذاری گرفته تا کنترل نرخ تورم و بهره بانکی که در بسته اخیر دولت به آن توجه ویژهای شده است. به بیان دیگر تکلیف پروژههای سرمایهگذاری در ایران مشخص شده و بسیاری از سرمایهگذاران داخلی و خارجی با آگاهی از روند آینده اقتصاد میتوانند با اطمینان بیشتری نسبت به اجرای سیاستهای خود برنامهریزی کنند.
البته این چشمانداز آتی کشور است اما وضعیت کنونی گواه رونقی که همگان در انتظار آن هستند، نیست. به بیان دیگر اگرچه بسیاری از کارشناسان نوید روزهای خوب در اقتصاد کشور را میدهند اما در حال حاضر به نظر میرسد اتفاق خاصی در عرصه اقتصادی کشور نیفتاده و نمیتوان به سفر چند دیپلمات و سرمایهگذار خارجی دل خوش کرد. در واقع تا زمانی که در وضعیت معیشتی مردم اتفاق خاصی روی ندهد و نقدینگی آنها برای خرید مایحتاج روزمره مانند گذشته نشود نمیتوان انتظار داشت که همه به اتفاق یک نظر داشته باشند و این امر روی نخواهد داد مگر با کاهش نرخ تورم که از طریق کاهش سطح عمومی قیمتها امکانپذیر است.
در همین رابطه، داریوش قنبری، استاد دانشگاه و نماینده سابق مردم در مجلس در گفت و گو با خبرنگار اقتصادتهران معتقد است: در مجموع آثار این توافق هستهای در شش ماه دوم سال هویدا میشود و البته این نکته را باید مدنظر داشت که در دو سه ماه ابتدایی توافق، ممکن است اتفاق خاصی در بازار و سیستم اقتصادی کشور رخ ندهد اما به مرور زمان وضعیت ثبات اقتصادی در تمام بخشها نمایان خواهد شد.
وی در پاسخ به این که مردم هم اکنون انتظار کاهش قیمتها را دارند، گفت: در ماههای آغازین توافق شاید همگان تصور رونق اقتصادی داشته باشند اما باید چند ماه صبر کنند تا رکودی که از گذشته بر سیستم اقتصادی سایه افکنده بود رخت بربندد و در واقع این امر چند ماه ممکن است ادامه داشته باشد تا به طور کامل آثار مثبت توافق هستهای خود را نشان دهد.
این استاد دانشگاه با اشاره به آن که ایران ظرفیتهای اقتصادی مشخص و مطلوبی دارد، تصریح کرد: مسائل اقتصادی منطق خاص خود را داشته و وضع قوانین به تنهایی نمیتواند چارچوب اقتصادی کشور را تغییر دهد.
وی یادآور شد: امروزه قدرتمندترین کشورها نیز بینیاز از ارتباط با دنیای خارج از خود نیستند به طوری که وابستگی متقابل کشورها به یکدیگر نقش بسزایی در رونق اقتصادی آنها دارد که البته در این خصوص نباید از ظرفیت داخلی کشور نیز غافل شد.
قنبری، تاکید کرد: بنابراین یکی از راههای موفقیت در فعالیتهای اقتصادی، داشتن تعامل با دنیای بیرون و استفاده از تجارب و ظرفیتهای اقتصادی سایر کشورهاست به گونهای که بتوان از پتانسیل بینالمللی نیز برای رسیدن به اهداف اقتصادی داخلی بهره گرفت.
وی توجه به بخش خصوصی را یکی راهکارهای فائق آمدن بر مشکلات اقتصادی ذکر کرد و گفت: اگرچه بخش خصوصی دارای مشکلات خاص خود است اما برخی از این مشکلات با وضع قوانین مرتفع خواهد شد که نیاز به زمان دارد.
این نماینده سابق مجلس با بیان اقدامات مثبت دولت در دو سال گذشته گفت: انضباط مالی از مهمترین تقاط قوت دولت از آغاز به کار آن بوده به طوری که تعامل با بانک مرکزی و عدم دخالت در امور این بانک نیز یکی از ویژگیهای مطلوب دولت بوده است.
وی افزود: اما باید توجه داشت که ساختار اقتصادی یک شبه دچار تحول نمیشود و دولت میتواند با انجام تغییراتی در بدنه سیستم اقتصادی و نیز ایجاد تحولات ساختاری در راستای نظمدهی بیشتر به وضعیت اقتصادی کشور گامهای مفیدی بردارد.
این استاد دانشگاه همچنین یادآور شد: اگرچه تحریمها وضعیت نامطلوبی در طول سالیان گذشته برای کشور ایجاد کردند اما برخی از این تهدیدها به فرصت تبدیل شد و در حال حاضر که امکان تعامل با دنیای خارج نیز فراهم گردیده باید با تمرکز در بحث سیاست خارجی از این فرصت نهایت بهرهبرداری به منظور بازگرداند اقتصادی به مسیر اصلی را انجام داد.
رشد اقتصادی در حال تسری به بدنه اقتصادی کشور است
اقتصاد ایران در روزها و هفتههای اخیر شاهد حضور گروههای مختلفی از تجار و سرمایهگذاران کشورهای مختلف برای بررسی شرایط ایران و ازسرگیری روابط و فعالیتهای اقتصادی با شرکای اروپایی بوده است و بنا داریم تا معرفی ظرفیتهای واقعی و بالقوه اقتصاد ایران به شرکای خارجی را بار دیگر تسریع کنیم.
این در حالی است که وزیر اقتصاد چندی پیش با بیان اینکه رشد اقتصادی سال ۹۳ در چند صنعت خاص و بزرگ رخ داد، گفته بود رشد اقتصادی کمکم در حال تسری به بدنه اقتصادی کشور و صنایع کوچک و متوسط است.
به گفته علی طیبنیا ایران از جمله معدود کشورهایی است که ظرفیتهای بالقوهای برای فعالیتهای اقتصادی در اختیار دارد و معادن غنی نفت و گاز، ایران را در رتبه اول جهانی قرار داده است؛ به این معنا که دارا بودن ذخایر عظیم معدنی و از همه مهمتر منابع نیروی انسانی تحصیلکرده و کارآمد با دستمزد کاملاً مناسب در کنار مزیت نفت و گاز، وضعیت خوبی را رقم زده است.
به عبارت دیگر وجود بازار بزرگ و رو به رشد داخلی و موقعیت ژئواکونومیک ایران که در خاورمیانه و شمال آفریقا کم نظیر است، امکان دسترسی به بازار چند صد میلیونی منطقه را فراهم میکند، ضمن اینکه وجود قوانین و مقررات مناسب در جهت حمایت از سرمایهگذاران خارجی، به فضای کسب و کار ایران موقعیت کمنظیری داده است.
بعد از چند سال تحریم و تحمیل محدودیتها و قیود مختلف در اقتصاد ایران، شرایط برای رفع تحریمها فراهم کرده، چرا که تحریمها با این هدف در اقتصاد ایران تحمیل شده است که اراده مردم را در هم شکسته و مشکلات اقتصادی همچون تورم، رکود و بیکاری را تشدید کند.
در همین رابطه وزیر اقتصاد معتقد است که در زمینه رشد اقتصادی نیز توفیقات قابل ملاحظهای بهدست آمده و طی دو سال متوالی که رشد منفی اقتصاد را داشتهایم در سال ۹۳ توانستیم برای چهار فصل متوالی رشد مثبت اقتصاد را تجربه کنیم اگرچه در سال ۹۳ در چند صنعت خاص، رشد مثبت ایجاد شد اما اکنون بررسیها نشانگر این است که رشد اقتصادی به صنایع کوچک و متوسط تسری یابد.