سودی که کم می‌شود یا تغییر نمی‌کند؟

اقتصادتهران: در حالی هفته آینده، شورای پول و اعتبار نسبت به تعیین نرخ سود بانکی تصمیم گیری می‌کند که به نظر می‌رسد بانکداران به ویژه بانک‌های خصوصی از این اقدام زیاد راضی نباشند. البته آن ها این رضایت خود را علنی نکرده و حتی از این اقدام نیز استقبال کرده اند و در واقع بعد از آنکه بانکداران یک بار دیگر تفاهم‌نامه جدیدی را پیرامون نرخ سود بانکی به امضا رسانده در اختیار بانک مرکزی قرار دادند بناست هفته آینده این موضوع در شورای پول و اعتبار تعیین تکلیف شود.

این در حالی است به گفته محمد حسین ادیب و کارشناس مالی، تفاهم بانک‌ها برای کاهش نرخ سود بانکی و تصویب احتمالی آن توسط شورای پول و اعتبار، در یک ماه به ورشکستگی بانک‌ها و موسساتی می‌انجامد که هم اکنون به نقطه بحران رسیده اند.

وی معتقد است، بانک‌ها نمی توانند سودی که به سپرده گذار پرداخت می کنند را از وام گیرنده دریافت کنند. ریسک از وام گیرنده به بانک‌ها و موسسات مالی منتقل شده اما بانک ها آن را به سپرده گذار منتقل نکرده اند این روند تا ابد ادامه نخواهد داشت، دیر یا زود با انتقال ریسک به سپرده گذار، بازی خاتمه خواهد یافت.

وی باور دارد که مصوبه کاهش سود سپرده اگر به وسیله این بانک‌ها و موسساتی که به نقطه بحران رسیده اند اجرا شود در ظرف یک ماه به ورشکستگی آنها می‌انجامد و این واحد ها از نقطه بحران به نقطه اشتعال می رسند، لذا کاهش سود سپرده به یک بحران در نظام بانکی می انجامد لذا در عمل به‌ وسیله بانک های درگیر بحران اجرا نخواهد شد.

این در حالی است که نرخ سود بانکی با نرخ تورم در کشور گره خورده و حال که نرخ تورم کاهش یافته به تبع آن، نرخ سود بانکی نیز باید کاهش یابد اما معلوم نیست که این سیاست تا چه زمانی به درازا خواهد انجامید زیرا اگر نرخ تورم مجدداً افزایش یابد آیا باز شورای پول و اعتبار نسبت به افزایش نرخ سود اقدام خواهد کرد یا خیر؟

از سوی دیگر، طی ماه‌های اخیر به ‌دفعات در نقدهای کارشناسی چه از سوی دولتی‌ها و چه از سوی بخش خصوصی تأکید شده بود که نرخ سود بانکی باید تغییر کند چراکه این نرخ با تورم همخوانی ندارد.

برهمین اساس بود که مردان اول تصمیم‌گیر نظام بانکی و دولت نیز به جرگه کارشناسان اضافه شده تأکید کردند که بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار به فکر اصلاح نرخ سود بانکی هستند.

اما شاید تعلل در این تصمیم گیری بود که موجب شد مدیران عامل بانک‌ها به‌مانند سال قبل به تفاهم مشترکی در تغییر نرخ سود بانکی برسند و آن را در اختیار بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار برای تصمیم گیری نهایی قرار دهند.

آن‌طور که عبدالناصر همتی رئیس شورای هماهنگی مدیران بانک‌های دولتی گفته بانکداران به این تفاهم رسیده‌اند که با توجه به کاهش نرخ تورم و تأکیدات ریاست جمهوری و دیدگاه‌ها و نظرات وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس‌کل بانک مرکزی، در اولین مرحله سود علی‌الحساب سپرده‌های یک‌ساله را به ۲۰ درصد کاهش داده و سود تسهیلات مشارکتی رایج بانک‌ها را بسته به نوع فعالیت ۲ تا ۳ درصد کاهش دهند.

البته همتی این را هم گفته که در صورت تأیید بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار این پیشنهاد از ۱۵ اردیبهشت ماه سال جاری عملیاتی می‌شود ولی ساعتی بعد از انتشار این خبر از بانک مرکزی به نقل از اکبر کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی خبر آمد که نرخ سود در دستور شورای پول و اعتبار قرار دارد.

با توجه به آنکه هم اکنون ولی‌الله سیف رئیس شورای پول و اعتبار در اجلاس بهاره بانک جهانی و صندوق بین المللی پول در آمریکا به سر می‌برد و سفر وی تا چهارشنبه هفته جاری طول خواهد کشید برگزاری جلسه شورای پول و اعتبار در هفته جاری منتفی است اما طبق گفته اعضای این شورا بناست هفته آینده جلسه اصلی شورای پول و اعتبار به‌منظور تصمیم گیری نهایی برای نرخ سود بانکی تشکیل شود.

بنابراین باید منتظر ماند و دید که تا هفته آینده بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار به چه اجماعی برای نرخ سود بانکی خواهند رسید!