توانایی ایران در شناسایی مخازن نفتی عمق چند هزار متری از طریق باکتری های سطح زمین

اقتصادتهران: ایران به عنوان تنها کشور منطقه با دستیابی به تازه ترین روش شناسایی مخازن نفت و گاز از طریق باکتری های سطح زمین، علاوه بر صرفه جویی ۸۰ تا ۹۰ درصدی در هزینه، ریسک حفاری چاه های بی نتیجه را نیز کاهش می دهد.

به گزارش ایرنا، ایران در مجموع ذخایر نفت وگاز به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر هیدروکربوری جهان شناخته می شود.

ایران با داشتن ۳۴ تریلیون متر مکعب گاز، بزرگترین دارنده منابع گازی جهان به شمار می رود و ذخایر نفتی ثابت شده ایران نیز نزدیک به ۱۵۸ میلیارد بشکه برآورد شده که کمی بیشتر از ۹ درصد کل ذخایر نفتی جهان است که مجموع آنها ایران را به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر هیدروکربوری دنیا تبدیل کرده است.

سازمان زمین شناسی آمریکا (USGS) نیز چندی پیش گزارش داد که ایران از نظر برخورداری از ظرفیت اکتشافی، پس از عراق و روسیه در رتبه سوم جهان قرار دارد.

با وجود ظرفیت های مختلف ایران در بخش منابع هیدروکربوری، سال های تحریم باعث شده بود که کشورمان از برخی روش های جدید اکتشاف محروم شود، اما کارشناسان صنعت نفت با همکاری دانشگاه های داخلی توانستند بر این محدودیت ها غلبه کنند.

تازه ترین دانشی که کارشناسان بخش اکتشاف کشور بدان دست یافته اند، یکی از روش های ژئوشیمی سطحی است که بر اساس آن می توان از طریق شناسایی باکتری های نفتخوار و گازخوار در سطح زمین، مخازن نفت و گاز درعمق چند هزار متری زمین را شناسایی کرد.

در واقع در گذر زمان، تراوشات هیدروکربوری از میدان های نفت و گاز به تدریج به سطح زمین آمده اند و باعث رشد و گسترش باکتری نفتخور و گازخوار در آن منطقه شده اند.

بدین ترتیب کارشناسان بخش حفاری به جای حفر چاه های چند میلیون دلاری برای شناسایی این که آیا منابع نفت و گاز در آن مناطق وجود دارد، می توانند به راحتی با جمع آوری نمونه های خاک از سطح زمین و انجام آزمایش های ژنتیک، وجود ذخایر نفت و گاز را تایید و یا رد کنند.

مزیت دیگر این روش، تعیین نوع منابع مخازن هیدروکربوری است که بر اساس این روش ها می توان نوع مخزن نفت و یا گاز را تعیین کرد.

تاکنون بر اساس مطالعات اولیه، کارشناسان تنها می توانستند اعلام کنند که در آن منطقه یک میدان هیدروکربوری وجود دارد، اما نمی توانستند نوع آن و اینکه مخزن نفتی و یا گازی است را تعیین کنند.

سیدصالح هندی مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت در همایش «مطالعه ژئوشیمی سطحی ساختمان های سردشت و گیسکان به روش «میکروبایل پرسپکتیواویل اند گس» (ام.پی.او.جی- MPOG)» ضمن تأکید بر پیوند مستمر و فعال صنعت و دانشگاه گفت: شرکت ملی نفت آماده است برای گسترش ارتباط صنعت و دانشگاه و امکان استفاده از ظرفیت‌های موجود در دانشگاه‌ها، در حوزه علوم زمین (ژئوشیمی) قراردادهای پژوهشی امضا کند.

وی افزود: مهمترین اهداف این مطالعات تعیین وجود یا نبود منابع نفت و گاز در ساختارهای زیرزمینی واقع در نواحی مطالعاتی از طریق به‌کارگیری روش‌های نوین علم ژئوشیمی سطحی، اولویت‌بندی ساختارهای تعیین شده از نظر فعالیت‌های حفاری اکتشافی و تعیین نوع مخزن از نظر نوع سیال هیدروکربوری موجود در آن است.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت گفت: با توجه به هزینه اندک این‌گونه مطالعات نسبت به دیگر روش‌های اکتشافی، می توان به منظور کاهش هزینه و ریسک فعالیت‌های اکتشافی در نواحی مورد مطالعه، از این روش استفاده بهینه کرد.

هندی تصریح کرد: با توجه به پیشرفت‌های فناوری، ژئوشیمی سطحی (surface geochemistry) به عنوان روشی جدید و قابل اعتماد در حوزه اکتشاف نفت و گاز دنیا معرفی شده است.