نخستین همایش سالانه رگتک ایران امروز سهشنبه 25 آذرماه با حضور جمعی از علاقمندان و فعالان صنعت فناوری و آیتی در محل دانشکده اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد.
به گزارش اقتصادتهران، نوشآفرین مومن واقفی، معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی، دراین مراسم با اشاره به آن که در زمینه هوش مصنوعی و تحول دیجیتال، تحولات در کشورمان به کندی اما در حال اتفاق افتادن است، تصریح کرد: شرایط باید به گونهای شود تا با عبور از فضای سنتی به سوی تحول دیجیتال گامهای عملیاتی سریعتر و اجراییتری برداشته شود.
وی با بیان آن که هزینههای سنگین عدم انطباق یکی از چالشهای اصلی در این حوزه محسوب می شود گفت: ظهور فناوریهای نوین و مدلهای کسبوکار مالی مدرن. مفاهیمی مانند بانکداری باز، پلتفرمهای رمزدارایی، لندتک و اینشورتک، زمین بازی را کاملاً تغییر دادهاند به طوری که انباشت قوانین قدیمی در کنار انفجار دادهها، تنظیمگران را وادار به مهاجرت از نظارت سنتی به مدلهای هوشمند کرده است. وی همچنین با بیان آن که فناوریهای نوین، امکان نظارت سنتی بر کسبوکارهای فناورانه را از بین بردهاند. رگولاتورها چارهای جز تغییر ندارند اظهار داشت: علاوه بر AI، بلاکچین به عنوان زیرساختی جایگزین، پتانسیل ذاتی برای نظارت توزیعشده و شفاف را دارد. با این حال، مؤمنواقفی هشدار داد که جایگزینی زیرساختهای سنتی با این فناوریها، بدون برنامهریزی، میتواند چالشساز باشد. او بر پردازش سنگین داده و نگاه ۳۶۰ درجه به اکوسیستم پرداخت تأکید کرد، جایی که جرایم مالی پیچیدهتری مانند حسابهای اجارهای، دستگاههای کلونشده و معاملات صوری، رویکردهای سنتی را ناکارآمد کردهاند.
Lavc58.54.100
حرکت به سوی مدلهای هوشمند
بر پایه این گزارش، در افتتاحیه این رویداد، دکتر محمدرضا رزوان، معاون پژوهش و روابط بینالملل دانشگاه صنعتی شریف، از منظر آکادمیک به موضوع نگریست و هشدار داد که بسیاری از پژوهشهای موجود در حوزه تنظیمگری، فاقد تازگی و عمق لازم هستند. او با اشاره به کمبود مطالعات دقیق و کاربردی، تأکید کرد: وقتی رگتک با نظام پرداخت ادغام شود – موضوعی که در این همایش برای نخستین بار به طور جامع بررسی میشود – دامنه تأثیر آن فراتر از محافل تخصصی رفته و مستقیماً به زندگی روزمره شهروندان گره میخورد.
وی، نظام پرداخت ایران را به عنوان یکی از پیشرفتهترین سیستمها در سطح جهانی توصیف کرد و افزود: این نظام، به دلیل مقیاس عظیم، تنوع خدمات و تغییرات مداوم، الگویی جهانی برای الگوبرداری ندارد. بنابراین، توسعه آن مستلزم پژوهشهای جدی و نوآورانه است.» او بر ضرورت مواجهه با پیچیدگیهای جامعه ایران تأکید ورزید و گفت: «تنظیمگری در چنین فضایی، نیازمند بررسیهای عمیق است که ضرورت پژوهش را چند برابر میکند.
Lavc58.54.100
پیوند ناگسستنی توسعه و شفافیت
این گزارش میافزاید: دکتر سیدرضا میرنظامی، رئیس پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف، در سخنانی بر پیوند ناگسستنی «توسعه» و «شفافیت» در رگتک تمرکز کرد و هشدار داد: «اگر فناوری قرار است پیشران تنظیمگری باشد، باید همزمان مسیر توسعه و شفافیت آن را هموار کنیم.» او نقش دانشگاه شریف را در سه حوزه کلیدی برجسته ساخت: پژوهش و تحقیقات پیشرفته، تربیت نیروی انسانی متخصص، و ایفای نقش مرجع در فرایندهای تصمیمگیری و سیاستگذاری.
میرنظامی تنظیمگری را فراتر از ابزارهای فنی توصیف کرد و گفت: تنظیمگری نه تنها به کارگیری فناوری برای اجرای مقررات است، بلکه تبدیل آن مقررات به تصمیمهایی شفاف، قابل دفاع و عملیاتی. تجربه جهانی نشان میدهد نبود زبان مشترک میان مقررات، دادهها و سامانهها، به شکست بسیاری از ابتکارات فناورانه منجر شده است. او بر لزوم تعریف استانداردهای شفافیت و توزیعپذیری تأکید ورزید و افزود: باید مکانیزمهایی طراحی کنیم که شفافیت را قابل سنجش کند. تحقیقات دانشگاهی باید بر پایه شاخصهای معتبر بنا شود تا تصمیمگیریها از اعتبار علمی برخوردار باشند. دانشگاه صنعتی شریف، با سابقه غنی پژوهشی، میتواند پیشتاز این تحول باشد.
در محور پژوهش، میرنظامی به تجربیات موفق دانشگاه اشاره کرد و گفت: ما حداقل سه پروژه سندباکس (محیط آزمون نوآوری) را اجرا کردهایم که نتایج عملی و ارزشمندی برای صنعت به همراه داشته است. این فضاها، بستری امن برای آزمایش ایدههای نوآورانه فراهم میکنند و ریسکهای ورود به بازار را کاهش میدهند. او این رویکرد را کلیدی برای همافزایی میان آکادمی و صنعت دانست و افزود: سندباکسها نه تنها نوآوری را تسریع میکنند، بلکه اعتمادسازی میان تنظیمگران و فعالان را تقویت میکنند.
در حوزه تربیت نیروی انسانی، رئیس پژوهشکده تصریح کرد: دانشگاه شریف با جذب نخبگان کشور در سطوح کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، همواره منبع اصلی استعدادهای متخصص برای صنعت بوده است. اما کافی نیست؛ باید محیطی پویا ایجاد کنیم که فارغالتحصیلان مستقیماً به زنجیره صنعت متصل شوند. برنامههای مشترک آموزشی، کارآموزیهای هدفمند و پروژههای کاربردی، این پل را محکمتر میکنند. او بر اهمیت آموزش میانرشتهای – تلفیق دانش فنی با سیاستگذاری – تأکید کرد و گفت: نیروی انسانی ماهر، ستون فقرات رگتک است و دانشگاه میتواند با تمرکز بر مهارتهای دادهمحور و هوش مصنوعی، شکاف مهارتی را پر کند.
در خاتمه، میرنظامی با خوشبینی به آینده همایش گفت: امیدوارم رگمیت به فضایی برای شبکهسازی پایدار میان دانشگاهیان و صنعتگران تبدیل شود. این تعاملات، نه تنها دانش را به عمل تبدیل میکند، بلکه به حکمرانی هوشمند مالی در ایران شتاب میبخشد. این رویداد، با حمایت پژوهشکده سیاستگذاری شریف و نهادهای مالی، نشان داد دانشگاهها میتوانند محرک اصلی تحول در تنظیمگری دیجیتال باشند – نقشی که فراتر از دیوارهای آکادمیک، به زندگی اقتصادی جامعه عمق میبخشد.
Lavc58.54.100
لازم به ذکر است برگزاری پنلهای تخصصی از دیگر برنامههای این مراسم بود که با استقبال حاضران مواجه گشت.
این رویداد با حمایت دانشگاه صنعتی شریف (به عنوان میزبان و با نقش پژوهشکده سیاستگذاری)، بانک مرکزی، بانک ملت، شاپرک و شرکت پرداخت الکترونیک کیش (سپ) برگزار شد. پرداخت الکترونیک سپهر نیز به عنوان حامی، بر رویههای نوین در صنعت پرداخت تأکید کرد و نقش خود را در ترویج نوآوریهای رگتک برجسته ساخت. رویدادهایی مانند رگمیت، نه تنها اجماع بر پایان نظارت سنتی را تقویت میکنند، بلکه بستری برای همکاری دانشگاه، صنعت و تنظیمگر فراهم میآورند. با تمرکز بر تربیت نیروی متخصص، توسعه مدلهای الگوریتمی و استفاده از سندباکس، ایران میتواند «گنبد آهنین اقتصاد» خود را برای کشف تقلب و مدیریت ریسک بسازد. این تحول، نه تنها رقابتپذیری را افزایش میدهد، بلکه اعتماد عمومی به سیستم مالی را بازسازی خواهد کرد. در نهایت، رگمیت ۱۴۰۳، نقطه عطفی برای حرکت به سمت تنظیمگری هوشمند است – مسیری برگشتناپذیر که آینده مالی کشور را تضمین میکند.