برگزاری اجلاس سران جی یی سی اف با محوریت ایران

اقتصادتهران: تا چند روز دیگر تمام نگاه‌ها به برگزاری اجلاس سران جی ای سی اف در تهران است، جایی که ۹ مقام عالی در این اجلاس در سطح رییس جمهور، نخست وزیر و وزیر نفت گرد هم آمده تا در مورد آینده وضعیت گاز در خاورمیانه و جهان به تبادل نظر با یکدیگر بپردازند. این در حالی است که ورود آمریکا به مقوله گاز در ماه‌های اخیر توانسته بازار این صنعت را تحت تاثیر قرار دهد به طوری که به گفته وزیر نفت، ورود آمریکا به حوزه گاز به نوعی تحول در این حوزه محسوب می‌شود.

در همین خصوص، وزیر نفت امروز در کنفرانسی خبری با حضور نمایندگان رسانه‌های داخلی و خارجی ضمن تشریح برنامه سومین احلاس سران و هفدهمین نشست وزیران مجمع کشورهای صادر کننده گاز به ابعاد مختلف اهمیت برگزاری این اجلاس پرداخت و به سوالات خبرنگاران در حوزه گاز پاسخ داد.

بیژن زنگنه با اشاره به اهمیت برگزاری اجلاس سران و نشست وزیران جی یی سی اف در تهران، گفت: محور اصلی سومین اجلاس سران جی یی سی اف «گاز و توسعه پایدار» است که ناظر به بحث‌های زیست محیطی است و حاوی پیام برای کنفرانس جهانی تغییرات اقلیمی خواهد بود.

وی با اشاره به این که اجلاس وزیران کشورهای صادرکننده گاز هفته آینده در تهران برگزار می شود، گفت: دو اجلاس وزارتی در روز شنبه (٣٠ آبانماه) برگزار می شود که جلسه صبح آن نشست عادی وزیران و بعدازظهر همانروز نشست فوق العاده خواهد بود.

وی افزود: یکشنبه (اول آذرماه) اجلاس سران کشورهای عضو و ناظر جی یی سی اف با حضور تعدادی از مهمان به ریاست رئیس جمهوری کشورمان تشکیل می شود و طی آن علاوه بر آن که سران فرصت دارند نظرات خود را در خصوص صادرات گاز و دیگر مباحث مربوط به گاز مطرح کنند در پایان نیز بیانیه اجلاس منتشر خواهد شد.

زنگنه از کشورهای الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، ونزوئلا، امارات، به عنوان ١٢ عضو اصلی این مجمع جهانی و هلند، نروژ، عراق و عمان و پرو به عنوان اعضای ناظر در مجمع کشورهای صادرکننده گاز نام برد و گفت: براساس آخرین اطلاعات ما تا این لحظه حضور روسای جمهوری کشورهای بولیوی، روسیه، گینه استوایی، نیجریه، ونزوئلا و عراق و همچنین نخست وزیر الجزایر در این اجلاس قطعی شده است. رئیس جمهوری ترکمنستان نیز به عنوان مهمان در این اجلاس حضور خواهد یافت.

وزیر نفت با تأکید بر این که این نخستین اجلاس سران است که با حضور ٩ رئیس کشور برگزار می شود، ادامه داد: در نخستین اجلاس جی یی سی اف که در قطر برگزار شد چهار رئیس کشور و در اجلاس دوم در روسیه ۶ رئیس کشور حضور داشتند و برای سومین اجلاس که در تهران برگزار می شود تاکنون حضور ٩ رئیس کشور قطعی شده است.

وی در ادامه به تبیین تفاوتهای موجود بین جی یی سی اف و سازمان اوپک پرداخت و گفت: اوپک از ابتدای تأسیس (١٩۶٠) تا سال ١٩٧٢ بیشتر به عنوان نهادی برای هماهنگی کشورهای عضو مطرح بود و از سال ١٩٧٢ به بعد توانست به صورت تدریجی به نقش تعیین کننده ای در بازار دست یابد تا جایی که امروزه می تواند با نقش آفرینی در میزان عرضه نفت به بازار در جهت حداکثر کردن درآمد اعضای خود حرکت کند.

زنگنه با بیان این که به طور کلی ماهیت بازارهای گاز نسبت به بازارهای نفت تفاوت بنیادی دارد، تصریح کرد: در گذشته بازارهای گاز درازمدت و از طریق خط لوله شکل می گرفت ولی به مرور با توسعه صنعت ال ان جی بازار تک محموله ای گاز مطرح شده که هرقدر سهم بازار تک محموله ای افزایش یابد احتمال نقش آفرینی جی یی سی اف نیز در بازار جهانی گاز بیشتر می شود.

وزیر نفت ادامه داد: در حال حاضر در دبیرخانه جی یی سی اف مرکزی برای جمع آوری اطلاعات ایجاد شده است و مدل عرضه و تقاضای انرژی مانند مدل عرضه و تقاضایی که مخصوص اوپک طراحی شد برای جی یی سی اف نیز ایجاد شده است.

وی زمینه اصلی اجلاس جی یی سی اف امسال را گاز و محیط زیست عنوان کرد و با اشاره به گاز و توسعه پایدار (به عنوان محور این اجلاس) اظهار کرد: این اجلاس در بیانیه پایانی خود نیز قطعا به مسائل زیست محیطی اشاره می کند.

افزایش سهم ایران در بازار گاز

زنگنه در ادامه با اشاره به این که حدود ٧٠ درصد ذخایر گاز، ۴۵ درصد تولید گاز جهان، حدود ٨۵ درصد تجارت گاز به صورت ال ان جی و ۴٠ درصد تجارت گاز به صورت خط لوله در اختیار کشورهای عضو و ناظر جی یی سی اف است، گفت: ایران بیشترین ذخایر گاز جهان را در اختیار دارد و روز به روز سهم ما در بازار داخلی و جهانی افزایش می یابد.

زنگنه با بیان این که هم اکنون نزدیک ٩٠ درصد جمعیت کشور تحت پوشش شبکه های گازرسانی قرار دارد، گفت: براساس برنامه ریزیهای انجام شده در ٢ سال و نیم آینده تولید گاز کشور به بیش از هزار میلیون متر مکعب در روز افزایش می یابد.

وی با اشاره به محدودیتهای ناشی از تحریم در مسیر صادرات گاز ایران گفت: هم اکنون آماده صادرات گاز ایران به عراق هستیم و با اجرایی شدن صادرات گاز به این کشور از دو طریق نفت شهر و بصره در مجموع روزانه بیش از ۵٠ میلیون مترمکعب گاز به عراق صادر خواهد شد.

وزیر نفت در خصوص صادرات گاز به پاکستان نیز گفت: پاکستان به دلیل تحریم انجام این پروژه را متوقف کرده بود اما ما خطوط لوله را تا مرز احداث کرده ایم.

وزیر نفت درباره اثرگذاری سیاست بر اقتصاد افزود: تحریم یک حرکت غیراقتصادی و سیاسی در محیطی اقتصادی است و بازار نفت و گاز باید حتما غیرسیاسی باشد.

وی تأکید کرد: تحریمهای ایران کار ظالمانه ای بود که در خصوص کشور ما اعمال شد.

جی یی سی اف و نقش آفرینی در بازار گاز

زنگنه در ادامه بیان تفاوتهای اوپک و جی یی سی اف با اشاره به این که  اوپک یک سازمان است اما جی یی سی اف محل گفتگوست، افزود: این دو با هم تفاوتهای بنیادی دارند اما همانطور که بیش از ١٢ سال طول کشید تا اوپک توانست به اثرگذاری در بازار نفت برسد امیدواریم در سالهای آینده جی یی سی اف نیز بتواند در بازار نقش آفرینی کند.

وی با اشاره حضور ٩ رئیس کشور در اجلاس جی یی سی اف امسال اظهار کرد: اجتماع این تعداد روسای کشور و گفتگو و همکاری فنی اعضای اجلاس در خصوص تولید و تبدیلات گاز می تواند در نوع خود بسیار حائز اهمیت باشد.

زنگنه با بیان این که ایران تنها کشوری در منطقه است که گاز مازاد برای اختصاص به صادرات و صنایع در اختیار دارد، گفت: اگرچه قطر نیز از منابع گازی بسیاری برخوردار است اما عمده گاز این کشور تخصیص داده شده است و تعهداتش اشباع است.

وزیر نفت یادآور شد: به جز قطر بقیه کشورهای اطراف خلیج فارس مصرف کننده گاز هستند و ایران می تواند به هاب بزرگ منطقه در صادرات و واردات گاز تبدیل شود.

وی گفت: جی یی سی اف و اوپک مصادیق ایجاد نهادهایی برای همکاری رقبا با یکدیگر است و به عبارت دیگر امروزه کشورها به این حد از بلوغ و فرزانگی رسیده اند که در عین حال که با یکدیگر رقابت می کنند همکاریهای مشترکی نیز داشته باشند.

به گفته وی، ایران نیز اگرچه در جی یی سی اف و اوپک رقبای بالقوه و بالفعل دارد اما به عنوان کشوری بزرگ از ظرفیتهای توسعه ای خود به بهترین نحو استفاده می کند.

تزریق و تامین مصرف داخلی اولویتهای تولید گاز ایران

زنگنه با بیان این که تزریق گاز به میدانها و تامین مصرف داخلی از اولویتهای ایران در استفاده از گاز تولیدی کشور است، گفت: با توجه به این که حدود ٩٠ درصد شهرهای کشور تحت پوشش شبکه گازرسانی قرار دارند و همه صنایع و نیروگاهها از گاز استفاده می کنند تاکنون نتوانسته ایم نقش تعیین کننده ای در صادرات گاز داشته باشیم.

وزیر نفت ادامه داد: هم اکنون میزان واردات و صادرات گاز برابری می کند که البته واردات گاز ما از ترکمنستان به دلیل نیاز نیست بلکه با هدف توسعه روابط انجام می شود.

وی در خصوص برنامه های صادرات گاز ایران عنوان کرد: اولویت ما در صادرات گاز کشورهای همسایه است زیرا صادرات گاز به کشورهای دور از طریق خط لوله به دلیل هزینه های فراوان (ترانزیت و هزینه های احداث) از حاشیه سود کمتری برخوردار است.

زنگنه با بیان این که ایران از صادرات گاز به عراق، به ویژه کردستان عراق، افغانستان و کشورهای جنوب خلیج فارس استقبال می کند، اظهار کرد: تاکنون بررسیها نشان می دهد صادرات گاز به اروپا از طریق خط لوله گزینه مناسبی نیست زیرا عواید چندانی برای ما ندارد و برای صادرات به اروپا ال ان جی نسبت به خط لوله گزینه مناسب تری است.

سرمایه گذاری خارجی برای توسعه صنعت ال ان جی

وی با تأکید بر این که راه اندازی پروژه های ال ان جی ایران باید با بهره مندی از سرمایه گذاریهای خارجی در دستور کار قرار دارد، افزود: در حوزه صادرات گاز به روش ال ان جی اولویت ما بازار آسیاست.

وزیر نفت با اشاره به این که هم اکنون یک واحد ال ان جی ١٠ میلیون تنی ناتمام داریم که به دلیل تحریم متوقف شده است، گفت: راه اندازی این طرح نیازمند سالانه ١۵ تا ١۶ میلیارد مترمکعب گاز یعنی حدود ٢ فاز پارس جنوبی است.

زنگنه در ادامه به فازهای پارس جنوبی اشاره کرد و افزود: فازهای ١۵ و ١۶ پارس جنوبی آماده افتتاح رسمی است و فاز ١٧ را نیز تا پایان سال نهایی می کنیم.

وی تصریح کرد: برنامه ما این است که به جز فاز ١۴ باقی فازهای پارس جنوبی تا پایان این دولت به بهره برداری برسند و به این ترتیب ظرفیت تولید گاز ایران به بیش از یک میلیارد مترمکعب در روز افزایش یابد.

وزیر نفت دراین باره که دیپلماسی گازی ایران در جی یی سی اف چیست و چه سیاستی را دنبال می کند، گفت: دیپلماسی گازی ایران در مجمع کشورهای صادرکننده گاز تدوین نمی شود بلکه در داخل کشور تهیه می شود و در آن راستا ایران اهداف خود را در این مجمع پیگیری می کند.