بانکداری اسلامی و استقرار عدالت اقتصادی و اجتماعی

اقتصادتهران: تفکر بانکداری اسلامی ریشه در ایدئولوژی و ارزش‌های اقتصاد اسلامی دارد و موجب استقرار عدالت اقتصادی و اجتماعی و توزیع عادلانه درآمد و ثروت درسطح جامعه می شود. بانکداری اسلامی نقشه راه نظام بانکی کشور و به نوعی چراغ راهنما و هدایت فعالیت‌های پولی و مالی است که با الهام از تعالیم دینی و شرعی به‌دنبال گسترش عدالت و همچنین رفع فقر و تبعیض است.

تنظیم گردش صحیح پول و اعتبار در راستای تحقق سیاست‌ها و برنامه‌های اقتصادی کشور، ایجاد تسهیلات لازم برای فراهم نمودن رفاه اقشار نیازمند جامعه، گسترش فرهنگ تولید، تعاون و همکاری، ترویج واقعی فرهنگ قرض‌الحسنه به‌منظور هدایت منابع آن به سمت تولید و سرمایه‌گذاری مولّد، حفظ ارزش پول و همچنین جلوگیری از رشد بی‌رویه نقدینگی از مهمترین اهداف نظام بانکداری اسلامی است. حذف ربا، جایگزینی معاملات حلال همراه با سود شرعی، تخصیص واقعی سود به سپرده‌های مردم، گسترش عدالت، رفع فقر و تبعیض، حذف فعالیت‌های واسطه‌گری، دلالی، سوداگری کاذب در امور بانکی، ایجاد اقتصاد مولّد، پویا و اثربخش در زندگی مردم و شفاف‌سازی فعالیت‌های اقتصادی از مهمترین ویژگی‌های بانکداری اسلامی است که اجرای آن آثار و تبعات مثبت و سازنده‌ای را برای جامعه به ارمغان می‌آورد. بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری کشور به عنوان نهادهای تأمین کننده سرمایه‌های مراکز تولیدی و زیربنائی تلاش می‌کنند با نگاه تخصصی به فعالیت‌ها و گشودن خطوط اعتباری برای آنان در مسیر بانکداری اسلامی حرکت کرده و در پویائی و رونق اقتصادی کشور سهم بسزائی داشته باشد.

مهمترین رویکرد بانکداری اسلامی وجود رابطه وکیل و موکل بین سپرده‌گذاران و بانک است یعنی بانک‌ها درصدد مصرف درست منابع، سرمایه‌گذاری مناسب و تقسیم سود حاصل از فعالیت‌های آن است و بانک با جذب سرمایه‌های مردم و هدایت آن به سمت طرح‌های تولیدی و اشتغالزایی و نظارت بر فعالیت‌های مربوطه به عنوان وکیل سپرده‌گذاران عمل کرده و صرفاً حق‌الوکاله خود را دریافت می‌کند. درحالیکه در بانکداری ربوی رابطه بین بانک و سپرده‌گذاران رابطه داین و مدیون است و سپرده‌گذاران هیچ مسئولیتی در قبال فعالیت‌های بانک ندارند و نتایج عملیات بانک سود یا ضرر باشد هیچ فرقی برای آنان ندارد و بانک در هر وضعیتی متعهد به پرداخت اصل سپرده و بهره آن در موعد مقرر است. پس می‌توان گفت که بانکداری اسلامی با نگاهی جامع و بدون توجه به منافع خاص به دنبال استقرار عدالت اقتصادی و اجتماعی درسطح جامعه است.

سید رحمان حسین‌پور رئیس اداره‌کل حوزه مدیریت و روابط عمومی پست بانک ایران