شاید با ورود هوش مصنوعی به حوزه های مختلف طی چند سال اخیر، حیات بسیاری از مشاغل و فعالیت ها به گمان برخی در معرض تهدید قرار گرفته باشد. این که شما بتوانید بسیاری از فعالیت ها را با کمک هوش مصنوعی به سرانجام برسانید تحولی عظیم در دنیای مدرن امروز ایجاد کرده است.
اینبار اما هوش مصنوعی قرار است به ابزاری برای جلوگیری از فعالیت های تکراری و زمانبر و نیز به فرصتی برای افزایش تحلیل ها و کمک به بهبود فرایند تصمیم سازی ها در مقوله حسابداری تبدیل شود.
به گزارش خبرنگار اقتصادتهران، همایش حسابداری نوین، استاندارد 43 و نقش هوش مصنوعی در تصمیم سازی مالی که به همت شرکت نرم افزاری قیاس عصر روز سه شنبه 20 ابان ماه در سالن آمفی تئاتر دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شریف برگزار شد؛ بر همین مقوله افزایش سرعت در تصمیم گیری ها تاکید داشت.
در این همایش که با حضور بیش از هزار شرکتکننده، فعالان صنعت نرمافزار، اساتید دانشگاه و اصحاب رسانه برگزار شد، مجموعهای از سخنرانیها و پنلهای تخصصی به بررسی تأثیر فناوریهای نوین — بهویژه هوش مصنوعی و ایجنتهای هوشمند — بر حرفه حسابداری اختصاص داشت.
فلسفه بودن در حسابداری مدرن
در آغاز رویداد، افشین قاسمی، مدیرعامل شرکت نرمافزاری قیاس، با اشاره به تغییر پارادایم در این صنعت گفت: «بحث مهاجرت و تغییر، فقط در نیروی انسانی نیست؛ در نگاه ما به کار هم هست. من به فلسفه بودن اعتقاد دارم — همان که اریک فروم از آن سخن گفت. قیاس تلاشی است برای ساخت زنجیرهای ارزشآفرین که مسئله را میبیند و برایش راهحل میسازد. تغییر لوگو، نخستین گام این پوستاندازی بود؛ نمادی از حرکت بهسوی مدرن شدن و نگاه تازه به آینده حسابداری.»
او تأکید کرد که قیاس تنها یک نرمافزار نیست، بلکه «باوری» است که میخواهد نشان دهد آینده این حرفه در حل مسئله است، نه صرفاً ثبت داده.
استانداردهای تازه در شناسایی درآمد
در ادامه نشست، موضوع استاندارد ۴۳ و پنج مرحله شناسایی درآمد مورد بحث قرار گرفت:
۱. شناسایی قرارداد،
۲. تعیین تعهدات عملکردی،
۳. تعیین قیمت مبادله،
۴. تخصیص قیمت به تعهدات،
۵. و شناسایی درآمد همزمان با ایفای تعهدات عملکردی.
سخنرانان تأکید کردند مهمترین چالش فعلی حسابداران در گام اول و دوم است؛ یعنی تشخیص درست قرارداد و تفکیک تعهدات عملکردی. مسائلی مانند گارانتی، خدمات پس از فروش، برنامههای وفاداری مشتریان و کوپنهای تخفیف ازجمله حوزههایی هستند که هنوز در چارچوبهای سنتی حسابداری، بهدرستی مدلسازی نشدهاند.
هوش مصنوعی؛ شریک تازه حسابدارها
حسین قاسمی، مدیر ارشد محصول شرکت قیاس، در سخنرانی خود به ظهور پلتفرمهایی مانند Intuit QuickBooks و Finance Agent اشاره کرد و گفت:
«جهان حسابداری بهسرعت در حال هوشمند شدن است. ما هم در قیاس تلاش کردهایم نمونهای بومی از این روند را بسازیم؛ هوش مصنوعی قیاس، که بر پایه استاندارد ۴۳ طراحی شده و بهصورت پایلوت در برخی شرکتها بهکار گرفته شده است.»
او افزود: «هوش مصنوعی شغل حسابداری را نمیگیرد؛ بلکه آن را تکمیل میکند. وظیفهاش برداشتن بار کارهای تکرارشونده است تا ذهن حسابدار آزادتر شود و بتواند در تحلیل و تصمیمسازی عمیقتر وارد شود.»
از تحلیل قرارداد تا کشف تقلب
در بخش بعد، دکتر فرشاد حقپناه، دکتری مدیریت کسبوکار مالی از دانشگاه کالیفرنیا برکلی، درباره نقش AI Agentها در تیمهای مالی سخن گفت:
«دستیارهای هوشمند را همه میشناسیم؛ اما AI Agentها متفاوتاند. آنها فقط کمک نمیکنند، بلکه تصمیم میگیرند. این ایجنتها قراردادها را میخوانند، بندهای قبلی را بهخاطر میسپارند، تعهدات را شناسایی میکنند و حتی پیشنهاد اصلاح میدهند.»
به گفته او، هوش مصنوعی امروز میتواند تماسهای تلفنی مشتریان را تحلیل کند، منبع درآمد را تشخیص دهد، رفتارهای مشکوک در پرداختها را رصد کند و در نقش یک «دستیار امنیت مالی» عمل کند.حقپناه افزود: «ماشین جای انسان را نمیگیرد؛ جای شما را کسی میگیرد که بلد است از ماشین استفاده کند.»
او همچنین به چالش بومیسازی اشاره کرد و گفت: «حوزه مالی بهشدت محلی است و استانداردها در هر کشور متفاوتاند، اما در یکی دو سال آینده شاهد نفوذ گسترده هوش مصنوعی در سیستمهای مالی ایران هم خواهیم بود.»
رونمایی از «هوش مصنوعی قیاس»
در ادامه، ویدیوی رسمی محصول جدید شرکت قیاس با نام «هوش مصنوعی قیاس» پخش شد. این سیستم با هدف تحلیل خودکار دادههای حسابداری، تشخیص خطاها، پیشنهاد اصلاح سندها و کمک به فرآیند شناسایی درآمد طراحی شده است. این دستیار هوشمند، بهصورت آزمایشی در چند شرکت متوسط بهکار گرفته شده و قرار است در فاز بعدی، در اکوسیستم ERP قیاس بهصورت کامل ادغام شود.
آینده حسابداری؛ انسانیتر و هوشمندتر
در جمعبندی رویداد، سخنرانان تأکید کردند که مسیر آینده حسابداری، نه حذف انسان، بلکه افزایش ظرفیتهای انسانی است.نقش حسابداران از «ثبت» به «تحلیل» و از «نظارت» به «پیشبینی» تغییر خواهد کرد. بهگفته برگزارکنندگان، این همایش تلاشی است برای پیوند فناوری و تفکر مالی؛ تا جایی که داده، نه فقط منبع گزارش، بلکه مبنای تصمیم شود.
رویداد حسابداری نوین در شریف، با نمایش محصول بومی «هوش مصنوعی قیاس» و تأکید بر نقش ایجنتهای AI در آیندهی مالی، نشان داد که ایران نیز وارد دوران تازهای از تحول در صنعت حسابداری شده است — عصری که در آن، هوش مصنوعی دیگر ابزار جانبی نیست، بلکه شریک استراتژیک تیم مالی است.