true
اقتصادتهران: با توجه به اینکه اکثر مخازن ایران مراحل تولید اولیه را پشت سر گذرانده و در مراحل تولید ثانویه می‌باشند نیاز به فناوری‌های نوین جهت توسعه دارند، همچنین با توجه به کاهش قیمت نفت استفاده از فناوری‌های روز در مراحل اکتشاف تا تولید به منظور کاهش هزینه‌ها ضروری است.
در این راستا حضور صاحبان فناوری که دارای تجربیات اثبات شده میدانی هستند سهم بسزایی در کاهش ریسک‌های عملیاتی و سرعت در بومی‌سازی و انتقال فناوری‌های نوین دارد.
با واگذاری طرح‌های مدیریت یکپارچه میادین به موسسات و مراکز پژوهشی و دانشگاه‌ها و تدوین نقشه راه فناوری و مشخص شدن فرصت‌های فناوری در سه حوزه مخزن محور، چاه محور و تاسیسات سطح‌الارضی و محیط زیست همایش فرصت‌های فناورانه نفت و گاز فرصت مناسبی جهت معرفی، بحث و تبادل نظر و تعاملات بیشتر در خصوص نیازهای صنعت نفت در حوزه ازدیاد برداشت است.
همایش بین‌المللی فرصت‌های فناورانه نفت و گاز با محوریت ازدیاد برداشت که برای دومین بار توسط پژوهشگاه صنعت نفت برگزار می‌شود، گام مهمی در معرفی نیازهای فناورانه صنعت نفت کشور در ازدیاد برداشت، شناسایی شرکت‌های صاحب نام بین‌المللی و دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی معتبر جهانی و همچنین ارائه دستاوردهای فناورانه پژوهشگاه صنعت نفت خواهد بود.
در نقشه راه ازدیاد برداشت یکی از مراحل مهم جهت کاهش عدم قطعیت‌ها به منظور دانش کافی از خواص سنگ و سیال مخزن، اطلاعات دقیق از مکانیسم‌های حاکم بر جریان سیالات در محیط متخلخل واقعی طی فرایندهای ازدیاد برداشت نظیر تزریق آب، نفت، تزریق متناوب آب و گاز و همچنین سایر روش‌های شیمیایی و حرارتی می‌باشد این مهم مستلزم داشتن نیروی انسانی مجرب و باتجربه و آزمایشگاه‌های تخصصی پیشرفته با قابلیت ارائه سرویس‌های آزمایشگاهی فناورانه در شرایط واقعی مخازن تحت فشار و دمای بالا می‌باشد.
از مهمترین مزیت های پژوهشگاه در بالاستی این است که علاوه بر داشتن تمامی تخصص‌های مرتبط با زنجیر ارزش بالادستی از اکتشاف تا تولید شامل زمین‌شناسی، ژئوفیزیک، ژئوشیمی، پتروفیزیک، حفاری تولید و بهره‌برداری و مخزن دارای آزمایشگاه‌های متنوع و پیشرفته در بالادستی است که جزء محدود آزمایشگاه‌های معتبر در دنیا می‌باشد. پژوهشگاه صنعت نفت درحال حاضر حدود ۴۰۰ سرویس فناورانه در حوزه بالادستی ارائه می‌دهد که داده‌های اساسی مورد نیاز در بکارگیری فناوری‌های مرتبط با ازدیاد و بهبود برداشت از مخازن را تأمین می‌نماید با توجه به این توانمندی‌ها پروژه‌های مختلف مرتبط با ازدیاد و بهبود برداشت انجام و نتایج آن به صنعت ارائه گردیده است.
در طی سالیان اخیر با توجه به معضلات و مشکلاتی که از طرف صنعت به پژوهشگاه ارجاع شده تلاش گردیده متناسب با نقش کلیدی خود در ارائه راه حل‌های فناورانه برای رفع مشکلات صنعت گام‌های اساسی بردارد. در ادامه به بخشی از این فناوری‌ها می‌پردازیم.
تشکیل رسوبات آلی در حین تخلیه طبیعی و یا فرآیند تزریق گاز در مخزن می‌تواند مشکلات زیادی به وجود آورد. در این رابطه دانش فنی و فناوری‌های لازم به منظور شرایط تشکیل و تأثیرات آن در مخزن و روش‌های ارزیابی میزان اثربخشی دیسپرسنت‌ها و حلال‌ها برای ممانعت از تشکیل و رفع رسوبات در شرایط استاتیکی و دینامیکی بومی گردیده و طرح‌های صنعتی موفقی در این خصوص در جهت بهبود و برداشت از مخزن انجام گردیده است.
همچنین در حال حاضر آزمایشگاه‌های پژوهشگاه صنعت نفت مرجعی برای صنعت حفاری به منظور طراحی و فرمولاسیون سیال حفاری، سیمان و کنترل کیفی افزایه‌های مورد استفاده است.
دو چالش مهم در مبحث سیال حفاری هرزروی و سیال مناسب جهت حفاری لایه‌های شیلی است. فناوری‌های نوین کنترل هرزروی سیلیکاتی-کلسیمی و سیلیکاتی – سیمانی و نسل جدید سیال‌های حفاری لایه‌های شیلی با استفاده از نمک‌های non-solid نتایج خیلی خوبی در آزمایش میدانی داشته‌اند.
فناوری ساخت سیالات حفاری سبک و فوق سبک با استفاده از مواد طبیعی و سنتزی، مراحل تست میدانی را پشت سر گذاشته علاوه بر سازگار بودن با محیط زیست، کنترل هرزروی در سازندهای کم فشار، باعث افزایش راندمان حفاری می‌شود.
همچنین نسل جدید سیال حفاری پایه افرونی شامل: سورفاکتنت‌ها، پلیمرها و نانوافزودنی‌ها به منظور حفاری در مخازن تخلیه شده، سازندها با نفوذپذیری بالا و سنگ‌ها با شکاف‌های ریز مراحل پژوهشی و آزمایشگاهی را پشت سر گذاشته و آماده تست میدانی است.
در سیمان حفاری نیز فناوری‌های طراحی دوغاب‌های سیمانی فوق سبک و الاستیک بارها در صنعت به کار گرفته شده‌است. دوغاب سیمان فوق سبک در سازندهای سست و شکننده استفاده گردیده‌است. همچنین دوغاب سیمانی سنگین وزن با خاصیت الاستیک برای استفاده در لایه‌های پر فشار و نمکی مناسب است که نقش بسیار مهمی در جلوگیری از مچالگی لوله‌های جداری دارد.
دکتر عزت‌اله کاظم‌زاده؛ رئیس پژوهشکده مهندسی نفت پژوهشگاه صنعت نفت
true
true
https://tehraneconomy.ir/?p=28095
false
true
