true
اقتصادتهران: شرکتهای بزرگ بین المللی فعال در حوزه نفت نظیر اکسون موبیل، شل و … تمام سودآوری خود را از محل توسعه فناوریها کسب می کنند، اما سیستم راکد و بدون ریسک دولتی در نظام پیمانکاری ما رسوخ و این نظام را بیمار کرده است.
انجام طرح مطالعاتی “صنعت نفت پیشران اقتصاد ملی در اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی با رویکرد جهش توسعه فناوری و حرکت دانش بنیان در شرکتهای پیمانکار عمومی” و تدوین بسته پیشنهادی راهبردها و اقدامات اجرایی در این زمینه، آن هم با توجه به تاکید رهبر معظم انقلاب بر پیاده سازی این سیاستها در اقتصاد کشور از یک سو و پیگیری مجدانه وزیر نفت در این امر، ما را بر آن داشت تا گفتگویی با معاون وزیر نفت در امور پژوهش و فناوری ترتیب دهیم؛ معاونتی که بار اصلی این طرح مطالعاتی را بر دوش داشت و با برنامه ریزی منسجم و بکارگیری ظرفیتهای فکری شرکتهای تولیدی نفت و پیمانکاران بزرگ این صنعت و حتی دانشگاهیان، توانست بسته جامع راهبردها و اقدامات اجرایی صنعت نفت را برای تبدیل این صنعت به صنعتی پیشران در اقتصاد ملی با اتکا به ارتقای شرکتهای پیمانکار عمومی تدوین کند. مشروح گفتگو با محمدرضا مقدم را در ادامه از نظر می گذرانید:
آقای دکتر از چه زمانی تدوین این طرح مطالعاتی در دستور کار معاونت پژوهش و فناوری وزارت نفت قرار گرفت؟
مستحضر هستید که مقام معظم رهبری بر اجرایی شدن سیاستهای اقتصاد مقاومتی، تاکید ویژه ای دارند و اجرای این سیاستها را راهبردی برای حل مشکلات اقتصاد کشور می دانند. از این رو، پس از ابلاغ سیاستهای اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب، برنامه ریزی برای نحوه اجرایی کردن این سیاستها در سطح صنعت نفت آغاز و گزارش اولیه ای در این زمینه تدوین و به وزیر نفت ارائه شد. این گزارش اولیه با راهنماییهای مهندس زنگنه و تصمیم برای تکمیل آن از طریق دریافت نظرات و پیشنهادات بخشهای مختلف به خصوص پیمانکاران بزرگ برای کاربردی شدن در این صنعت، به شکل جدی تری دنبال و به طرح مطالعاتی گسترده و جامعی مبدل شد که اخیرا آماده و برای وزیر نفت ارائه شده است.
اگر بخواهید به طور خلاصه، دستاورد اصلی این طرح مطالعاتی را عنوان کنید، چه مواردی قابل ذکر است؟
ببینید همانطور که من در گزارش این طرح مطالعاتی به وزیر نفت اعلام کردم، با قطعیت و اطمینان نسبی می توان ادعا کرد محتوای بسته مذکور به طور منحصر بفردی در سطح کشور موفق شده است با بررسی، کنکاش و نفوذ به لایه های موانع و کالبدشکافی چالشهای توسعه صنعت نفت از یکسو و از سوی دیگر اهداف و راهبردهای سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی توسط مقام معظم رهبری و برنامه مدون مرتبط وزارت نفت در این حوزه از سوی دیگر، اقدام به طراحی و خلق راهبردها و اقدامات اجرایی برای عملیاتی کردن سیاستهای اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت کند، بطوریکه پیوند یکپارچه حوزه های اجرایی مانند پیمانکاران و مهندسان مشاور و استعدادها و توانمندیهای علمی و فناوری صنعت نفت را در کشور در تعامل با منابع دانشی پیشرفته مانند شرکتهای بین المللی نفت و شرکتهای صاحب فناوری در بخش بالادستی و پایین دستی صنعت نفت برقرار کند و امکان جهش و تحول در کارایی پیمانکاری عمومی را با اتکا به توسعه فناوری و فعالیتهای نوآورانه با ورود به صحنه پذیرش خطر فعالیتهای نوآورانه و بهره بردن از پاداش حاصل از آثار توسعه فناوری و فعالیتهای نوآورانه در افزایش کیفیت فعالیتها فراهم کند.
چه فعالیتهای اجرایی برای تدوین این طرح مطالعاتی انجام شد؟
برای تدوین این طرح از نیمه خردادماه تاکنون، ٧٠ جلسه تخصصی برگزار شد و بیش از هزار و ٨٠٠ نفرساعت کار به این پروژه اختصاص یافت. همچنین با بیش از ٣٠ شرکت پیمانکار بزرگ کشور تعامل و همفکری به عمل آمد و نقطه نظرات آنها در خصوص مدل اجرایی پیشنهاد شده دریافت شد. پیش نویس اولیه ای که در این زمینه آماده شد، به مدیران عامل شرکتهای اصلی و فرعی مرتبط و برنامه ریزی تلفیقی آنها نیز ارسال و جلسات مشترکی برای کسب نظرات و اخذ طرحهای توسعه ای مناسب برای اجرا دریافت شد.
کارگروهها با چه هدف یا رویکردی تشکیل شد؟
تشکیل این کارگروهها با اهداف متنوعی صورت گرفت از جمله تدوین شرح نیاز بسته توسعه فناوری (RFP) در اجرای طرحهای بزرگ تا وظایف پیمانکاران عمومی در حوزه مدیریت این طرحها مشخص و مبانی تئوری روش پیشنهادی با اصلاح، تکمیل و ارتقای بسته سیاستی مبتنی بر بهره گیری از توان پیمانکاران عمومی نهایی شود. همچنین هدف دیگر از تشکیل این کارگروه، تهیه بسته شاخصهای فناورانه ارزیابی طرحهای اولویت دار شرکتها و انجام غربالگری برای انتخاب بهترین طرحها و برگزاری جلسات کارشناسی به منظور تحلیل و بهره برداری از ظرفیت الگوی جدید قراردادهای نفتی برای این طرحها بود.
همکاری با پیمانکاران برای تدوین این طرح مطالعاتی به چه شکل بوده است؟
بخش پیمانکاری و مهندسین مشاور صنعت نفت، مشارکتی برجسته در تدوین این بسته پیشنهادی داشتند و بی تردید فعالترین نقش آفرین در ارائه تحلیلها و پیشنهادها بوده اند؛ نکته قابل توجه این که کلیه همکاریها در تهیه این بسته داوطلبانه و بدون پرداخت هیچ هزینه ای بوده است و طبیعی است اجرایی کردن راهکارها و راهبردهای حاصل شده در این طرح جامع به ارتقای نظام پیمانکاری و منتفع شدن آنان می انجامد. نظام پیمانکاری در حال حاضر مانند یک سیستم دولتی، با شرح خدمات ثابتی در حال فعالیت است و هر روز بیشتر به سمت سازوکار دولتی حرکت می کند که این روند معیوب، به شدت نیازمند اصلاحات است.
وارد مقوله پیمانکاری شدیم. شرکتهای پیمانکار عمومی که وزیر نفت نیز بارها بر ضرورت استفاده از آنها در صنعت نفت تاکید کرده و شما نیز این بسته پیشنهادی را با رویکرد ایجاد حرکت دانش بنیان در این شرکتها تدوین کرده اید، چگونه می توانند به بهبود نقش آفرینی صنعت نفت در اقتصاد کشور کمک کنند؟
مطالعات انجام شده در صنایع بزرگ و محوری مانند صنعت نفت برخی کشورها نشان می دهد سازمانهایی کلیدی در این کشورها ایجاد شده است که نقش اساسی در یکپارچه سازی کل فرایند توسعه فناوری اعم از اکتساب فناوری، پژوهشهای فناورانه و تجاری سازی بر عهده دارند و با توجه به منابع مالی قابل توجه و بازارهای دراختیار، نقش لوکوموتیو فناوری را در صنایع مذکور بازی می کنند. این سازمانهای فناورانه، شرکتهای پیمانکار عمومی (General Contractor) هستند که در سطح دوم در ساختار کلان صنعت جانمایی شده و محور و پیشران اصلی اجرای استراتژی جهش فناوری در این کشورها به شمار می روند. این شرکتها با تامین مالی پروژه های اصلی صنعت نفت با بهره گیری از منابع مالی در اختیار که قدرت بالایی از ظرفیتهای توسعه ای و مدیریتی را ایجاد می کند، پروژه های بزرگی را در دست می گیرند و صاحبان فناوری به منظور پیاده سازی استراتژی بازار در مقابل تکنولوژی که رویکرد اصلی کشورهای صاحب بازار برای اکتساب فناوری و دانش فنی است، استفاده می کنند.
true
true
https://tehraneconomy.ir/?p=12776
false
true
