رشد ضریب نفوذ بیمه؛ مسئله‌ای در گروی بازنگری قوانین و رفتار بیمه گران

اقتصادتهران: توسعه اقتصادی و افزایش ضریب نفوذ بیمه لزوماً هم راستا نیستند، چرا که دانش و فرهنگ آحاد جامعه اثر بیشتری در  اقتصاد دارد. همانطور که می دانید علی رغم آنکه طی چند سال اخیر رشد اقتصادی نداشته ایم اما درصدی از رشد ضریب نفوذ بیمه در کشور را شاهد بودیم. این امر ناشی از چند عامل است که یکی از مهم ترین آنها افزایش آگاهی و شناخت مردم نسبت به بیمه و خدمات آن طی چند سال اخیر است. علت این تغییر نگاه و شناخت نیز ورود شرکت‌های بیمه خصوصی و رقابتی شدن بازار بیمه ای بوده است. 

با وجود این اما همچنان فاصله ضریب نفوذ بیمه در ایران با کشورهای پیشرفته آنچنان زیاد است که این رشد نمی تواند نشانه‌­ای از موفقیت شرکت های بیمه باشد. برای اینکه بتوانیم به رشد ضریب نفوذ بیمه با ضرب آهنگی متناسب با توسعه جهانی برسیم باید چند نکته مهم را در نظر داشته باشیم.

 اولا باید بیش از همه به رویکرد ارائه خدمت با کاهش هزینه تمام شده برای جامعه توجه شود. بخشی از این مسئله نیز به بازنگری قوانین و آئین نامه مربوط است. به عنوان مثال مطالبه حذف بیمه ارزش افزوده از محصولات بیمه ای و یا معافیت از مالیات در برخی محصولات بیمه‌ای، نفع اقتصادی را به طور مستقیم شامل حال شرکت­های بیمه نمی­‌کند، این هزینه های مالیاتی و ارزش افزوده متوجه دریافت کننده خدمات و در نتیجه افزایش دهنده هزینه تمام شده برای اوست.

بنابراین تصمیم گیران قوانین این چنینی بهتر است در نظر داشته باشند که بیمه یک کالای مصرفی نیست، بلکه کالای اطمینانی است برای آینده نگری و تضمین واحدهای اجتماعی و اقتصادی کشور و بخشی از عدم رغبت تهیه بیمه در کشور حادثه خیزی مانند ایران قیمت تمام شده برخی بیمه نامه هاست که این امر در نهایت زیانی جدی را متوجه بخش دولتی می کند. همانطور که در حوادثی مانند سیل، زلزله و آتش سوزی فراگیر در بازارها و برخی واحدهای صنفی، چشم جبران نه به سوی صنعت بیمه بلکه متوجه و متوقع از دولت است. وجه مهم دیگر در رشد ضریب نفوذ بیمه خود شرکت های بیمه هستند که باید تلاش کنند با رفتار خود فرهنگ و تلقی عمومی را به سویی سوق دهند که درک اجتماعی و باور جامعه در زمان بروز حوادث نسبت به کیفیت و کمیت پرداخت خسارت از سوی شرکت های بیمه برآمده از اعتماد و ایفای تعهدات باشد.

رفتار شرکت­هایبیمه را نیز نیروی انسانی و سیستم­‌های ارائه خدمات می سازند. عواملی باید که برای آنها با صرف زمان و هزینه سرمایه گذاری کرد و نیروی انسانی را با آموزش کارآمد و زیرساخت‌های سیستم های صدور و پرداخت خسارت را نیز در جهت الکترونیکی شدن مجهز ساخت.

همچنین نکته ای که در تربیت نیروی انسانی صنعت بیمه نباید از آن غافل ماند، توجه به جانشین پروری است. جوانانی که امروز تحصیلکرده بیمه هستند اگر مجالی برای رشد و ترقی نبینند دچار خمودگی خواهد شد. به یاد داشته باشیم که پیشکسوتان بیمه در کنار نوگرایی جوانان است که می­‌توانند تحول و اتفاقی تازه را اول برای این صنعت و پس از آن برای اقتصاد کشورمان رقم زنند.

اما مسئله دیگر در مورد شرکت های بیمه به نگرش آنها در مورد محصولات بیمه بازمی­‌گردد. هرچند اکنون بسیاری از بیمه گران تلاش دارند تا در ارائه بسته های محصولی خود، هدف خلق ارزش برای مشتریان را نیز در نظر داشته باشند اما تغییر در این محصولات هنوز از نوآوری به دور بوده است. بسیاری از محصولات بیمه ای در میان شرکت­های بیمه هنوز از شرایط و پوشش‌­های یکسانی برخوردارند و تنها قیمت است که می­تواند عاملی جهت ایجاد انگیزه برای خرید یک بیمه نامه باشد. عاملی که متاسفانه موجب بی اخلاقی­‌هایی مانند نرخ شکنی در صنعت بیمه هم شده است. همچنین در زمان طراحی و ارائه محصول باید مسئله رضایت و آسایش خاطر، مد نظر قرار گیرد و بخشی از ایجاد مزیت رقابتی در بیمه مدیون همین نکته است و در دنیا به عنوان یک بخش استراتژیک در شرکت های بیمه روی آن مطالعه و سرمایه گذاری می شود.

 بنابراین تحولی اساسی در  فضای طراحی محصولات بیمه ای نیاز است و به نظر می­رسد اصول مهمی مانند توجه به نیاز روز بازار، برنامه ریزی برای محصولات جدید بیمه ای و به دنبال آن ایجاد مزیت رقابتی؛ هنوز جای کافی و روشنی برای خود در اتاق فکر واحدهای بازاریابی و تحقیق و توسعه شرکت­‌ها باز نکرده است.

کوتاه کلام آنکه نزدیک شدن صنعت بیمه در کشورمان با معیارهای جهانی و رشد آن نیازمند همدلی قانون گذاران با صنعت بیمه و نیز حرکت در مسیر بلوغ فکری و رفتاری بیمه گران است. باید از شعار دوری جست و به جای تنبلی‌­های فکری و استفاده از روش های غیر هوشمندانه، درون را متحول ساخت.

حسین کریم خان زند؛ مدیرعامل بیمه نوین