دلایل رونق نگرفتن بازار خرید و فروش مسکن

اقتصادتهران: شاید به عقیده بسیاری از مردم، اکنون بهترین زمان برای خرید مسکن است. اما کاهش میزان معاملات در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته موید آن است که هنوز قدرت خرید مردم طوری نیست که بتوانند نسبت به خرید خانه مورد علاقه خود اقدام کنند. اگرچه قیمت‌ها تقریباً کاهش یافته و نسبت به گذشته نه تنها افزایش نداشته بلکه افت نیز کرده است اما نکته مهم این است که با قیمت‌های سال ۹۱که مسکن در آن سال دچار جهش قیمتی شد هنوز فاصله دارد. به بیان دیگر، اگرچه قیمت‌ مسکن به عقیده بسیاری از مردم و بنگاه‌داران به کف رسیده است اما قدرت خرید مردم نسبت به سال ۹۱ آنچنان افزایش نیافته که بتوانند با همان قیمت‌ها نسبت به خرید خانه دست به کار شوند.

در همین رابطه، یک کارشناس مسکن، نبود متقاضی را دلیل محکمی بر رد ادعای رسیدن قیمت مسکن به کف عنوان کرد.

شهریار شقاقی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: وقتی ما صحبت از رسیدن قیمت مسکن به کف می کنیم مخاطب باید بتواند ادعای ما را بپذیرد؛ زیرا واقعیت این است که مردم با توجه به جهش ۳۰۰ درصدی قیمت مسکن در سال ۱۳۹۱ توانایی خرید ندارند و تقاضا هنوز کمتر از عرضه است.

وی افزود: باید ببینیم ارایه تحلیل از رسیدن بازار به کف قیمت، نسبت به تورم ۳۰۰ درصد سال ۱۳۹۱ محاسبه شده یا نسبت به درآمدهای فعلی. اگر بخواهیم نسبت به درآمدهای فعلی، نتیجه گیری کنیم باید به عرضه و تقاضا رجوع کنیم. وقتی تعداد معاملات نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸٫۲ درصد و نسبت به شهریورماه ۱۰٫۴ درصد کاهش داشته یعنی تقاضا روز به روز کمتر از عرضه شده، پس نمی توانیم صحبت از رسیدن مسکن به کف قیمت کنیم.

این کارشناس مسکن با اشاره به تحلیل بانک مرکزی مبنی بر اینکه ماه های پیش رو، زمان مناسبی برای ورود خریداران مصرفی به بازار مسکن خواهد بود، تاکید کرد: این سیاست بیشتر در خدمت سازندگان و فروشندگان است نه در خدمت متقاضیان مصرفی.

به گفته شقاقی، در بخش مسکن با یک تورم جدی مواجهیم و متقاضیان قدرت خرید ندارند. فروشندگان هم حاضر نیستند قیمتها را تعدیل کنند. به همین دلیل قیمتها ساکن است اما با درآمد عمومی جامعه در تعادل نیست. لذا زمانی می‌توان گفت قیمت مسکن به کف رسیده که متقاضیان مثل چهار سال پیش توان خرید واحد مسکونی داشته باشند.

وی اظهار کرد: یکی از مشکلات بخش مسکن به نبود آمار و ارقام صحیح برمی‌گردد. پیش آمده که دو مسوول آماری متناقض از یک بخش ارایه می دهند. حجم و نقاط مورد بررسی در آمار مهم است. مثلا باید ذکر شود که نتایج استخراج شده مربوط به فلان تعداد مسکن در فلان نقطه شهر است تا مخاطب تکلیف خود را بداند.

این کارشناس مسکن با اظهار تردید نسبت به صحت آمار ارایه شده از آخرین تحولات بازار مسکن گفت: طبق این آمار قیمت خانه در تهران نسبت به مدت مشابه سال قبل ۰٫۹ درصد افزایش یافته؛ در حالی که نرخ اجاره بها ۱۲٫۴ درصد افزایش یافته است. یعنی بین رشد قیمت مسکن و اجاره بها ۱۱٫۵ درصد اختلاف وجود دارد که با منطق جور درنمی‌آید.

خط فقر مسکن در ایران اعلام شد

این در حالی است که خط فقر مسکن در استان تهران برای هر نفر در سال جاری (میانگین یک سال)‌ یک و نیم میلیون تومان نرخ‌گذاری و برای یک ماه ۱۳۳ هزار تومان تعیین شده است.

به گزارش مهر، در پژوهشی که از سوی محمدرضا فرهادی‌پور یکی از مشاوران طرح جامع مسکن انجام شده، خط فقر مسکن در استان تهران برای هر نفر در سال جاری (میانگین یک سال) ‌یک و نیم میلیون تومان نرخ‌گذاری و برای یک ماه ۱۳۳ هزار تومان تعیین شده است. بنابراین اگر فردی نتواند ماهیانه ۱۳۳ هزار تومان را برای پرداخت هزینه اقامت در مسکن در تهران تهیه کند، بدمسکن محسوب می‌شود.

براساس پژوهشی که این عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی بانکداری ایران تهیه کرده است، یک خانوار چهار نفری در تهران باید ماهیانه ۵۳۲ هزار تومان برای تامین مسکن پرداخت کند در غیر این صورت زیر خط فقر مسکن قرار دارد.

همچنین به گفته این کارشناس اقتصادی، بعد از استان تهران بالاترین خط فقر مسکن در ایران را استان‌ هرمزگان با یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برای یک سال، استان البرز با یک میلیون و ۱۵۰ هزار تومان و سپس استان سیستان و بلوچستان با ۹۶۰ هزار تومان دارا هستند.

کارشناس ارشد اقتصاد مسکن با اشاره به خط فقر مسکن استان ایلام با رقم ۲۸۴ هزار تومان برای یک سال، ادامه داد: با توجه به اختلاف فاحش دو استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان با سایر استان‌ها، به نظر می‌رسد وضعیت فقر مسکن در این دو استان بسیار بالا بوده و برای اصلاح آن نیازمند منابع مالی فراوانی هستیم.

وی همچنین در بخش دیگری از این پژوهش تاکید می‌کند که ۳۶ درصد مردم استان بوشهر، ۳۳ درصد اهالی استان کرمان و ۳۱ درصد ساکنان خوزستان در وضعیت فقر مسکن قرار دارند که می‌بایست برای رفع این معضل، ‌برنامه‌ریزی منسجمی در این استان‌ها صورت گیرد.

فرهادی‌پور با اشاره به زیر خط فقر مسکن بودن ۵۶ درصد مردم سیستان و بلوچستان به عنوان فقیرترین استان کشور از نظر درآمد افراد برای تهیه مسکن مناسب خاطرنشان کرد: بهترین استان از نظر درآمد مردم برای تهیه مسکن، استان تهران است که تنها ۱۱ درصد ساکنان آن درآمدی زیر خط فقر مسکن دارند.

وی همچنین تخمین زده است که تنها ۱۲.۶ اهالی استان زنجان زیر خط فقر می‌کنند که نشان‌دهنده مناسب بودن درآمد اهالی این استان برای تهیه مسکن مناسب است. با این وجود استان‌های کرمان با ۴۱.۴ و بوشهر با ۴۱.۲ درصد جمعیت زیر خط فقر بعد از سیستان و بلوچستان بیشترین جمعیت زیر خط فقر مسکن را دارا هستند.