تعیین تکلیف حساب‌های راکد مشتریان بانک‌ها

اقتصادتهران: با اجرایی شدن مصوبه تعیین تکلیف حساب‌های راکد در بانک‌ها از اول آذرماه سال‌جاری، برخی بانک‌ها اطلاع رسانی به مشتریان خود را از طریق ارسال پیامک آغاز کرده‌اند.

۱۷ مردادماه امسال شورای پول و اعتبار تعیین تکلیف حساب های راکد بانکی را تصویب و ابلاغ کرد. بانک مرکزی در خصوص این مصوبه اعلام کرده بود: طی سالیان متمادی تعداد حساب‌های سپرده افتتاح شده نزد بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی با افزایش نامتعارفی مواجه شده است. در این میان، حجم قابل توجهی از این حساب‌ها به عللی چون کاهش ارزش در مانده موجودی ناشی از تورم و افزایش سطح عمومی قیمت‌ها، فراموشی صاحبان سپرده، فوت آنها، عدم اطلاع وراث و قائم‌مقام قانونی سپرده‌گذاران یا عدم شناسایی و مراجعه آنها، راکد و بدون تراکنش مانده است.

این موضوع، مشکلاتی از قبیل تحمیل هزینه‌های دفترداری و نگهداری اطلاعات و آمار اینگونه حساب‌ها برای بانک‌ها و افزایش احتمال وقوع تخلفات و جرائم را در پی داشته است. البته این مسئله در خصوص برخی از اقلام بدهی‌های بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی که تحت سرفصل بستانکاران موقت ثبت می‌شوند و بابت آنها قراردادی منعـقد نشده و یا اسناد و اوراق بهاداری تنظیم نگردیده نیز صدق می‌کند.

علاوه بر این، حساب‌های راکد و غیرفعال همواره از چالش‌های فراروی نظام بانکی کشور در سال‌های متمادی بوده، لیکن تاکنون ضوابط و سازوکاری جامع در خصوص چگونگی برخورد با این وجوه و حساب ها که تمامی ابعاد موضوع را به صورت جامع‌الاطراف مدنظر قرار دهد، وجود نداشته است.

از اینرو، بانک مرکزی با توجه به اهمیت موضوع و با هدف صیانت از حقوق صاحبان وجوه، کاهش احتمال سوء استفاده‌ از این وجوه، ارتقای شفافیت‌های مالی بانک‌ها، ایجاد رویه‌ واحد حسابداری در ثبت و نگهداری این وجوه در بانک‌ها و امکان و بهبود قابلیت مقایسه ارقام مندرج در سرفصل حساب‌های موجود در بانک‌ها، ‌دستورالعمل اجرایی شناسایی و تعیین‌تکلیف حساب‌های مطالبه‌نشده و مازاد ریالی را تدوین کرد.

در عین حال، برای بانک ها نیز از روز اول آذر ماه با ارسال پیامکی به مشتریان خود اعلام کرده اند: مشتری گرامی؛ در راستای دستور بانک مرکزی ج. ا. ا و با عنایت به عدم کارکرد حساب جنابعالی در بانک قرض الحسنه مهر ایران به مدت بیش از ۲ سال، ضرورت دارد به منظور بهره مندی از تسهیلات و خدمات جدید بانک، نسبت به فعال سازی حساب مذکور اقدام فرمایید.

به گزارش پژوهشکده پولی و بانکی؛ پیش از این، عبدالمهدی ارجمندنژاد؛ مدیر کل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی بانک مرکزی اعلام کرده بود: دستورالعمل بستن حساب های راکد در بانک ها از اول آذر اجرایی می شود. وی افزود: مبلغ حساب های راکد در کل شبکه بانکی ۸ هزار میلیارد ریال است که البته در برخی از بانک ها صفر و در برخی هم حساب های راکد زیاد است.

وی ادامه داد: حساب راکد به حساب سپرده ای گفته می شود که نزد یکی از بانک ها یا موسسات حدود دو سال بدون گردش باقی مانده و مبلغ آن دو میلیون تومان یا کمتر است. مدیر کل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی بانک مرکزی گفت: خارج کردن این مبالغ از شبکه بانکی، خارج کردن آنها از بلاتکلیفی است چون این وجوه منشاء پرسش های زیادی است و امکان بروز فساد یا ضایع شدن حقوق افراد یا پولشویی وجود دارد.

این مقام مسئول در بانک مرکزی ادامه داد: بانک مرکزی با ابلاغ این دستورالعمل تلاش کرده علاوه بر اینکه حساب ها را از بلاتکلیفی خارج می کند، وحدت رویه ای نیز بین بانک ها برقرار کند. ارجمندنژاد افزود: نگهداری این حساب های راکد برای بانک ها هزینه دارد و بانک نمی داند این پول ها را تحت چه عناوینی باید نگهداری کند.

مدیرکل مقررات، مجوزهای بانکی و مبارزه با پولشویی بانک مرکزی ادامه داد: این اقدام برای ارتقای شفافیت در بانکهاست که ۱۷ مرداد در شورای پول و اعتبار تصویب و ۳۰ مرداد به بانک ها ابلاغ شده و از اول آذر در بانک ها اجرایی می شود و هیچ مشکلی برای مردم ایجاد نمی کند.

وی افزود: طبق این دستورالعمل هر شعبه باید هر شش ماه یک بار حساب های سپرده راکد را گزارش دهد که شامل حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز راکد با موجودی ۱۰ هزار تومان، حساب قرض الحسنه جاری راکد با موجودی ۴۰ هزار تومان و حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت راکد با موجودی ۲۰ هزار تومان است و بر اساس ضوابط در این دستورالعمل بانک ها موظف اند بعد از شناسایی این حساب های راکد به صاحب حساب از طریق تلفن، پیامک یا هر وسیله دیگر اطلاع دهند تا حساب های خود را تعیین تکلیف کند.

ارجمندنژاد تاکید کرد: اگر فرد مورد نظر به بانک مراجعه نکند وجوه او به سرفصل وجوه تعیین تکلیف نشده یا بلاتکلیف منتقل می شود.