آیا آزادسازی قیمت خودرو به سود مردم است؟

اقتصادتهران: هفته گذشته وزیر صنعت در نامه‌های جداگانه به رئیس جمهور، معاون اول رئیس جمهور و رئیس سازمان مدیریت، با تاکید بر اینکه بازار خودرو ایران انحصاری نیست، خواستار آزادسازی قیمت خودرو شد.

محمد رضا نعمت زاده وزیر صنعت معدن و تجارت یازدهم بهمن ماه جاری با ارسال نامه‌های جداگانه به رئیس جمهور، معاون اول رئیس جمهور و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی، خواستار لغو مصوبه شورای اقتصاد مبنی بر انحصاری بودن خودرو شد و با ارسال گزارش کاملی، دلایل این وزارتخانه را مبنی بر انحصاری نبودن این کالا و خروج قیمت گذاری آن از شورای رقابت اعلام کرده است.

جدای از نامه وزیر صنعت و اصرار وی بر انحصاری نبودن بازار خودرو که به قول دکتر جمشید پژویان، رییس سابق شورای رقابت، “انحصاری بودن بازار خودرو را یک فرد عادی هم می‌فهمد” به نظر می‌رسد، مهم‌ترین مقوله‌ای که در این راستا می‌تواند برای مردم دارای اهمیت باشد تغییرات قیمت خودرو است به طوری که قیمت خودرو در کنار کیفیت آن، عامل تعیین کننده رضایت مشتریان است و در حال تفاوتی ندارد که این بازار انحصاری باشد یا خیر، زیرا حتی اگر کیفیت خودروها به گونه‌ای باشد که رضایت مردم را در پی داشته باشد حتی در صورت انحصاری بودن، مردم به این مساله اهمیت نداده و حتی باعث افتخار است که خودروسازان در کشور توانایی بالایی در تولید خودروهایی دارند که می‌تواند رضایت مردم را به دنبال داشته باشد. اصرار وزیر صنعت بر انحصاری نبودن بازار خودرو در حالی است که چندی پیش واردات خودروهای لوکس با اعمال تغییراتی در آن محدود شد به گونه‌ای که واردات خودرو با حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی‌سی که به خودروهای لوکس معروف است، مگر مواردی که هیئت وزیران اجازه ورود بدهد، ممنوع است. نکته جالب اما این که طبق گفته‌های وزیر صنعت و با تمهیدات در نظر گرفته شده وزارت صنعت، معدن و تجارت، واردات خودرو فقط توسط ۳۵ نمایندگی مجاز صورت می‌گیرد.

در واقع محمدرضا نعمت زاده، با بیان این مطلب درباره طرح ویژه این وزارتخانه برای ساماندهی واردات خودرو گفت: براساس مقررات، واردات خودروهای تجاری باید از طریق نمایندگی‌های رسمی صورت گیرد که امکانات تعمیر و نگهداری این کالاهای سرمایه‌ای را داشته باشند در حالی که در دولت گذشته، وزارت صنعت به خاطر مشکلات تحریم اجازه داده تا هر وارد کننده‌ای بتواند خودرو وارد کند؛ به همین دلیل براساس آئین نامه ای که به تازگی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شده، تنها نمایندگی‌های مجاز که تعداد آنها ۳۵ نمایندگی است، اجازه دارند خودرو وارد کنند و این کار به هیچ عنوان انحصاری نیست.

حال معلوم نیست انحصار یعنی چه؟! به هر صورت همگان می‌دانند که توان خودروسازان داخلی به گونه‌ای نیست که رضایت مشتریان را به سوی محصولاتشان جلب کند و این در حالی است که روز به روز انحصار این بازار بیش‌تر می‌شود. اما نکته قابل اهمیت آن است که بازار خودرو اعم از انحصاری بودن یا غیر انحصاری بودن تنها باید یک هدف داشته باشد و آن رضایت مردم از محصولات است.

تسریع در آزادسازی به سود صنعت خودروست

در همین رابطه، عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان با اشاره به نامه وزیر صنعت به رییس جمهوری، تسریع در آزادسازی قیمت خودرو را به سود این صنعت عنوان کرد.

محمد رضا نجفی منش در گفت و گو با ابتکار ضمن بیان این مطلب، گفت: مهم ترین مساله در مدت سالیان اخیر چرایی نحوه دخالت دولت در قیمت خودرو بوده است به طوری که این دخالت در دولت قبل به اوج خود رسید. وی افزود: مهم ترین سوال این است که چرا دولت باید در قیمت گذاری خودرو نقش داشته باشد؟

وی با بیان آن که در مدت ۳۰ سال گذشته خودروسازان نقشی در قیمت گذاری خودرو نداشتند، خاطرنشان ساخت: در هیچ جای دنیا دولت دخالتی در قیمت گذاری خودرو نداشته و خللی در این روند ایجاد نمی کند در حالی که در ایران، شورای رقابت که در دوره قبل ایجاد شد، در قیمت گذاری خودرو به طور مشهودی دخالت می کرد.

نجفی منش با اشاره به مزایای آزادسازی قیمت خودور گفت: در صورتی که قیمت گذاری آزاد و قیمت توسط بازار تعیین شود نوعی رقابت در این صنعت به وجود می آید که هم به سود تولیدکنندگان خودرو و هم به منفعت مشتریان است.

عضو شورای سیاستگذاری و نظارت خودرو با بیان آن که همیشه در صنعت خودرو نوعی رانت وجود داشته، تصریح کرد: به دلیل این رانت، هیچ گاه خودرو با قیمت مناسب به دست مشتریان نرسیده و قیمت ها به طور کاذب بالا بوده است.

وی با بیان آن که بازار خودرو چند جانبه است گفت: دیگر زمان آن رسیده که دولت تصمیم بگیرد تا کسی وارد مقوله قیمت گذاری خودرو نشود و شورای رقابت نیز به وظیفه اصلی خود که همانا ایجاد و توسعه فضای رقابت است بپردازد و نه قیمت گذاری خودرو.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران و ایران با تاکید بر ضرورت آزاد سازی قیمت‌ها گفت: مهم ترین حمایتی که دولت می تواند در این زمینه انجام دهد حمایت از تولید داخلی از طریق رفع موانع تولید است.

وی همچنین در یادآور شد: چندی پیش قوانین واردات خودرو نیز دچار تغییراتی شد که این امر در راستای حمایت از مشتری مداری صورت گرف.

وارد کردن خودرو غیر از ۳۵ نمایندگی شرط دارد

در همین رابطه، ولی ا…افخمی راد، معاون وزیر صنعت و رییس سازمان توسعه تجارت با بیان آن که افرادی که بخواهند نسبت به واردات خودرو اقدام کنند مانعی برای آن ها وجود ندارد گفت: در حال حاضر ۳۵ شرکت مجوز واردات خودرو دارند و وارد‌کنندگانی که می‌توانند خدمات پس از فروش و گارانتی را ادامه دهند، می‌توانند در لیست وارد‌کنندگان رسمی خودرو قرار گیرند و در واقع هر کسی که می‌خواهد خودرو وارد کند باید برای خدمات پس از فروش خود چاره‌ای بیندیشد و اگر وارد‌کننده بتواند برای این موضوع چاره‌ای بیندیشد، مشکلی برای واردات نخواهد داشت.