آسیب‌پذیری تجارت با دخالت دولت بیش‌تر می‌شود

اقتصادتهران: قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اینکه دولت موظف است موانع صادراتی را از پیش پای بخش خصوصی بردارد، گفت: دولت اگر کمکی به صادرات نمی‌تواند بکند، حداقل باید موانع را برطرف کند. زمانی که دولت مرتب در کار واردات و صادرات دخالت می‌کند، آسیب‌پذیری تجارت بیشتر می‌شود.

مجتبی خسروتاج با بیان این مطلب، گفت: بزرگ‌ترین کمکی که می‌‌توانیم به صادرات بکنیم این است که مزاحمت‌ها را کم کنیم تا صادرکننده بتواند به خوبی برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و اقدام کند.

وی با تاکید بر اینکه ایجاد جهش در صادرات تحت تأثیر سیاست‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت محقق می‌شود،گفت: اگر بخواهیم با فرمان گذشته پیش برویم، قطعاً به جهش صادراتی نخواهیم رسید.

خسروتاج در پاسخ به سوالی مبنی بر روش‌های حمایت از صادرکنندگان با توجه به حذف جوایز صادراتی، افزود: ما باید به سوی روش‌های حمایتی‌ای برویم که بخشی از هزینه‌های حمل‌ونقل، هزینه‌های تولید و نمایشگاهی و موارد دیگری از این قبیل را کاهش دهد تا از این طریق عدم رقابت‌پذیری بنگاه‌های تولیدی را در بخش هزینه و کارمزد بانکی جبران کنیم؛ البته این موضوع، زمان‌بر است. باید در ابتدا واحدهای رقابتی‌تر شناسایی شوند، زیرا آنها کمتر به کمک نیاز دارند تا از بنگاه‌هایی حمایت کنیم که شرایط رقابتی ندارند یا در شرایط ضعیف‌تری هستند.

وی در واکنش به سوال دیگری در مورد جوایز صادراتی گفت: دولت مصمم است که از صادرات حمایت کند. ما به هر میزان که حمایت‌ها را هدفمند کنیم، بخشی از اقتصاد کشور و ظرفیت‌های آن را بالا برده‌ایم. شرط اول کم‌کردن مزاحمت‌ها است. این پیش از هر چیز برای صادرکننده ضروری است. دولت مصمم است که حمایت کند، اما این بستگی دارد به اینکه پیش‌بینی درآمدی ما محقق می‌شود یا نه؟ بیشتر منابعی که دولت به وسیله آنها می‌تواند از بخش‌های مختلف تولیدی حمایت کند، به محل منابع نفتی و میعانات گازی برمی‌گردد.

قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در تشریح اقدامات این وزراتخانه برای افزایش صادرات، خاطرنشان ساخت: همان‌طور که در ابتدای سال مطرح کردیم، سال ۱۳۹۴ باید با رشد بیست درصدی در صادرات غیرنفتی همراه باشد، در نخستین اقدام باید ظرفیت‌های تولیدی و توانمندی‌های صادراتی کشور را شناسایی کنیم؛ سپس یک هدف کمّی برای آنها تعیین کنیم و همه دستگاه‌های تولیدی و صادراتی کشور نیز باید در این مسیر بسیج شوند.

وی با بیان اینکه هیچ حرکتی بدون معرفی و تعیین چشم‌انداز، برنامه‌ریزی و پیگیری امکان‌پذیر نیست، تصریح کرد: باید ترتیبی اتخاذ کرد که شاخص‌های کلان اقتصادی مثل قیمت تمام‌شده، هزینه‌های تولید، نرخ ارز، میزان تورم، نرخ سود تسهیلات و… که در توسعه صادرات مؤثرند در همین راستا حرکت کند و هر عاملی که اثر منفی بر این اهداف دارد باید شناسایی و رفع شود.

خسروتاج در گفت‌وگو با پایگاه خبری سازمان توسعه تجارت یکی از مشکلات صادرات را کوچک مقیاس بودن تولید و در نتیجه قیمت بالای محصولات دانست و در تشریح راهکارهای حل آن، افزود: ما باید به صادرات دید بلندمدت داشته باشیم؛ محصولات تولیدی ما امروز به دلیل نداشتن مقیاس‌های تولیدی بزرگ، قیمت بالایی دارد و قابلیت رقبات‌پذیری ندارد، باید با تشکیل کنسرسیوم‌های صادراتی و ادغام شرکت‌ها و سرمایه‌ها، مقیاس‌های بزرگ تولیدی را ایجاد کنیم تا محصولات رقابتی شوند.

وی از بازار چهارصد میلیون نفری منطقه به عنوان فرصت مناسبی برای توسعه صادرات نام برد و یادآور شد: با توجه به همسایگی با کشورهای عراق، افغانستان، کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهای سی.آی.اس باید نگاه سرمایه‌گذاری و تولید، نگاه صادراتی باشد؛ این موضوع باعث افزایش حجم تولید و رقابتی شدن آن می‌شود.

قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اینکه مهم‌ترین عنصر در توسعه اقتصادی و رشد صادرات غیرنفتی موضوع سرمایه‌گذاری است، تصریح کرد: صادرات متأثر از تولید است و تولید متأثر از سرمایه‌گذاری است. ما نمی‌توانیم به توسعه صادرات فکر کنیم، اما به موضوع سرمایه‌گذاری بی‌اهمیت باشیم. چون منابع داخلی ما کم است، نیازمند سرمایه‌گذاری خارجی هستیم تا ظرفیت‌سازی لازم ایجاد شود.

صادرات غیرنفتی باید دغدغه مسئولان رده بالای کشور شود

تاکید بر برنامه‌ریزی بخش دیگری از صحبت‌های خسروتاج بود، وی در این باره گفت: صادرات نمی‌تواند با روش گله‌وار رهاشدن بخش‌های اقتصادی حرکت کند، هر نگاه توسعه‌ای نیازمند هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی است. تجربه تاریخی نیز همین مسأله را تأیید می‌کند؛ مثلا طی سه دهه گذشته ما در صنعت پتروشیمی، نفت و گاز سرمایه‌گذاری و هدف‌گذاری کردیم؛ به همین دلیل جهش صادراتی را در این بخش شاهد بودیم.

وی لازمه شتاب در صادرات غیرنفتی را هم‌افزایی همه مسئولان در این امر و دغدغه‌مند شدن آنها دانست و تاکید کرد: صادرات غیرنفتی نیازمند این است که در سطوح مدیریتی بالای کشور، مطرح و در میان مسئولان رده‌بالا به دغدغه تبدیل شود. وقتی همه وزرا با یک‌ هم‌‌افزایی پاشنه کفش‌ها را برای صادرات غیرنفتی بالا بکشند و این هجوم و حرکت و خیزش از سوی همه وزرا باشد، می‌توانیم شتاب در توسعه صادرات غیرنفتی را ببینیم.