آخرین نتایج بررسی علت سقوط هواپیمای ۷۳۷ از زبان رییس سازمان هواپیمایی

اقتصادتهران: رییس سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد که در حال بازسازی جعبه‌های سیاه هواپیما برای خواندن اطلاعات آن هستیم و می‌خواهیم این کار حتی الامکان در ایران انجام شود اما بر اساس شواهد و آخرین اطلاعات به دست آمده از این سانحه، با قاطعیت می‌توان شایعاتی که در فضای مجازی و رسانه‌های خارجی مطرح می‌شود و مقامات آمریکایی از آن حرف می‌زنند مبنی بر اصابت موشک به هواپیما را رد کرد.

به گزارش ایسنا، علی عابدزاده با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری در مورد آخرین جزئیات و اطلاعات به دست آمده از دلایل و چگونگی سقوط هواپیمای بویینگ ۷۳۷ اوکراینی اظهار کرد: در این مورد باید گفت که ایران مانند همه اعضای ایکائو بر اساس مقررات ایکائو و انکس ۱۳ سازمان بین‌المللی هوانوردی سوانح هواپیمایی را بررسی می‌کند و تاکنون بر همین اساس کمیته‌های لازم را در این زمینه تشکیل داده‌ایم و کار را شروع کرده‌ایم.

وی با بیان اینکه کارشناسان اوکراینی از صبح امروز در ایران حضور پیدا کرده و با کمک آن‌ها این سانحه را بررسی خواهیم کرد، افزود: قوانین بین‌المللی می‌گوید باید کشوری که در آن سانحه هواپیمایی رخ داده، تصمیم بگیرد که اطلاعات جعبه سیاه و بررسی سانحه چگونه انجام شود و ما تجربه و توان لازم را در این زمینه را داریم البته اوکراینی‌ها نیز به ما کمک خواهند کرد و بر اساس قانون سازنده موتور هواپیما که کشور فرانسه است و طراح هواپیما که آمریکاست نیز باید به ما کمک کنند و اطلاعات لازم را در اختیار ما قرار دهند تا بتوانیم با دقت بیشتری دلایل این سانحه را مشخص کنیم. همچنین از آنجا که کانادایی‌ها اتباع بیشتری در این پرواز داشته‌اند نیز می‌توانند به ما کمک کنند و ما اطلاع‌رسانی لازم را به فرانسه، کانادا و آمریکا انجام داده‌ایم و از آن‌ها دعوت کرده‌ایم.

رییس سازمان هواپیمایی کشوری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در رسانه‌ها چنین مساله‌ای مطرح شده که مسئولان ایرانی گفته‌اند جعبه سیاه را به آمریکایی‌ها نمی‌دهیم گفت: از نظر قانونی و منطقی چنین حرفی به هیچ وجه درست نیست و این اظهار نظر تاکنون مطرح نشده است اما مسئول خواندن جعبه سیاه این هواپیما بر اساس قانون، ایران است و ما توانایی خواندن آن را داریم و می‌توانیم از اوکراینی‌ها نیز کمک بگیریم اما اگر به هر علتی مانند آسیب دیدن جعبه سیاه هواپیما، توانایی بازسازی آن در داخل وجود نداشته باشد می‌توانیم از کشورهای دیگر کمک بگیریم که البته ظاهر این جعبه سیاه نشان می‌دهد که امکان بازسازی آن در کشور وجود دارد و ما در حال حاضر می‌خواهیم این کار را در داخل کشور انجام دهیم. خواندن اطلاعات جعبه سیاه این هواپیما هم مشکلی نداریم چرا که بارها و بارها این کار را در ایران انجام داده‌ایم اما اگر شرایط خاصی برای خواندن جعبه سیاه نیاز باشد، از کشورهای دیگر کمک خواهیم گرفت چرا که منافع همه کشورها از جمله منافع ما ایجاب می‌کند که اطلاعات دقیق را از جعبه سیاه استخراج کنیم تا علت بروز این سانحه برای همه روشن شود.

عابدزاده در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه در برخی رسانه‌ها و فضای مجازی این گونه مطرح شده است که این هواپیما به دلیل اشتباه سامانه پدافندی ما سقوط کرده است این گونه توضیح داد: این حرف به هیچ وجه منطقی نیست و رسیدگی به چنین حوزه‌ای باید در فضای کارشناسی صورت گیرد اما چنین چیزی امکان‌پذیر نیست. همچنین ارتباط بین ساختارهای نظامی و غیر نظامی در این حوزه بر اساس قوانین ایکائو کاملا تعریف شده است و در داخل کشور نیز همه ما تابع مقررات بین‌المللی و داخلی هستیم. همچنین در همان لحظه‌ای که این هواپیما با سانحه مواجه شد حدود ۹ فروند هواپیما پیرامون فرودگاه امام بودند و ده‌ها فروند نیزدر ارتفاع ۲۵ هزار پایی مشغول پرواز بودند و این مساله نشان می‌دهد که فضا، فضای امنی بوده است.

وی همچنین درباره چگونگی سقوط این هواپیما اضافه کرد: هواپیمای بویینگ ۷۳۷-۸۰۰ اوکراینی که در ساعت ۶:۱۲ صبح چهارشنبه از فرودگاه امام خمینی بلند شد، در ساعت ۶:۱۸ به زمین برخورد کرد و در چند دقیقه‌ای که خلبان توانست این پرواز را انجام دهد و به ارتفاع حدود ۸ هزار پایی برسد با برج مراقبت فرودگاه مهرآباد ارتباط برقرار کرده و اجازه ارتفاع ۲۱ هزار پایی را از برج مراقبت فرودگاه مهرآباد دریافت کرد اما در همان ارتفاع ۸ هزار پایی آتش گرفت و این مساله را شاهدان عینی نیز دیدند که تقریبا یک دقیقه قبل از سقوط آتش گرفته بود و باتوجه به شواهد موجود و اینکه در هنگام اصابت هواپیما به زمین نوک هواپیما به سمت جنوب شرقی یعنی فرودگاه امام خمینی بوده است نشان می‌دهد این هواپیما قصد داشته با همان حالتی که هواپیما آتش گرفته بود جان مسافران را نجات دهد و به سمت فرودگاه برگردد اما موفق نشد.

وی اعلام کرد: البته یکی دیگر از دلایلی که چنین شایعاتی در این زمینه مطرح می‌شود این است که در ماه‌های اخیر شرکت بویینگ در ارتباط با بویینگ ۷۳۷ مکس که ممنوع‌الپرواز شده است، ضرر و زیان زیادی متحمل شده است و فکر کنید اگر چنین مساله‌ای در ۷۳۷-۸۰۰ بویینگ هم به اثبات برسد این شرکت هواپیمایی که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های دنیاست زیان هنگفتی می‌بیند. البته ما نمی‌گوییم که حتما نقص فنی در هواپیما وجود دارد. این مساله نیاز به بررسی کارشناسی دارد اما می‌گوییم ممکن است و می‌تواند نقص فنی باعث سقوط هواپیما شده باشد.

در بین این گفت‌وگو حمزه پاریاب کارشناس امور دفاعی روی آنتن آمد و درباره طرح شایعاتی مبنی بر اصابت موشک به هواپیمای ۷۳۷ اوکراینی این گونه توضیح داد: در ابتدا می‌خواهم از همه ایرانیان که وارد بازی رسانه‌ای و عملیات روانی که آمریکایی‌ها راه انداخته‌اند نشوند چرا که آن‌ها می‌خواهند به توان نظامی ما خدشه وارد کنند اما باید گفت که پدافند هوایی جمهوری اسلامی ایران آنقدر قوی است که می‌تواند اهدافش را در ارتفاع ۵۵ هزار پایی با دقت شناسایی کرده و ازهم تفکیک کند و هیچ مشکلی در این زمینه در سامانه‌های پدافند هوایی و دفاعی ایران ندارد چرا که ما همین کار را توانستیم در فضای آب‌های خلیج فارس و دریای عمان و در شرایط سخت‌تری انجام دهیم و یک هواپیما را ازیک پهپاد کوچک تشخیص داده و آن را شناسایی و مورد اصابت قرار دهیم.

وی تاکید کرد: یک پهپاد کوچک از یک هواپیمای بدون سرنشین، جنگنده نظامی یا هواپیمای مسافری از نظر ابعاد، سرعت و ارتفاع به راحتی قابل تشخیص و تفکیک است و از آنجایی که اپراتور و فرمانده پدافند تهران به عنوان یکی از حساس‌ترین نقاط کشور طبیعتا جزو خبره‌ترین‌ها در این زمینه است تشخیص هواپیمای مسافربری با ارتفاع چند کیلومتری به راحتی برایش امکان‌پذیر است همچنین باید به این نکته اشاره کرد که اگر حتی این نکته که اشتباه سامانه پدافندی ایران و شلیک به هواپیما باعث این سانحه شده است درست باشد، باید این هواپیما در آسمان منهدم شده و قطعات آن در فاصله چند کیلومتری از هم پخش می‌شدند اما اینکه همه قطعات در محدوده بسیارکم و کوچکی پخش شدند ناشی از انفجار این هواپیما روی زمین است.

پاریاب ادامه داد: یکی دیگر از نکاتی که باید به آن اشاره کرد این است که لیست پروازهای روتین به مرکز کنترل فضای کشور که فرماندهان پدافندی نیز در آن حضور دارند ارسال می‌شود. بنابراین اپراتورها و فرماندهان پدافندی با دیدن یک هواپیمای مسافری در این ارتفاع آن هم با داشتن لیست روتین پروازها، کار چندان سختی را ندارند که بخواهند مرتکب چنین اشتباهی بشوند.

همچنین در ادامه این گفت‌وگو عابدزاده نیز درباره ارسال لیست پروازهای روتین به مرکز کنترل فضای کشور گفت: هماهنگی کاملی بین ساختار هواپیمای نظامی و غیر نظامی در کشور وجود دارد و این لیست به صورت روتین ارسال می‌شود بنابراین امکان بروز چنین اشتباهی آن هم در چنین شرایط حساسی که همه در آمادگی کامل هستند وجود ندارد.

رییس سازمان هواپیمایی کشوری همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا طرح مسائل و ادعاهایی مبنی بر پیدا شدن بقایای یک موشک روسی در محل سانحه صحت دارد یا خیر گفت: در فضای مجازی ممکن است هر مساله‌ای عنوان شود اما این مساله به هیچ وجه درست نیست و همه شاهدان عینی هم دیدند که هواپیما آتش گرفته و سقوط کرده‌اند.

وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در این باره که چرا خلبان در هنگام بروز سانحه با برج مراقبت تماس نگرفته است، گفت: به نظر می‌رسد که خلبان هواپیما بین ارتباط برقرار کردن با برج مراقبت و حفظ هواپیماو جان مسافران دومی را انتخاب کرده است چرا که اگر می‌خواست با برج مراقبت ارتباط برقرار کند باید میکروفن را پرس می‌کرد اما او ترجیح داده تا با تمام تمرکز و دقت هواپیما و مسافران را نجات دهد که البته قابل پیش‌بینی و طبیعی به نظر می‌رسد.

در ادامه این گفت‌وگو سید علیرضا حسینی کارشناس مسائل سیاسی نیز درباره بروز چنین شایعاتی در رسانه‌های خارجی گفت: اتفاقاتی که در هفته‌های اخیر برای آمریکا رخ داده وضعیت داخلی کاخ سفید و وزارتخانه‌های وابسته به آن را به هم ریخت به گونه‌ای که بسیاری از نمایندگان آمریکا و حتی نانسی پلوسی رییس مجلس نمایندگان نیز نسبت به اقدام اخیر ترامپ انتقاد زیادی کرد.

وی افزود: یکی از موضوعات اساسی این است که آمریکایی‌ها با طرح چنین شایعاتی می‌خواهند در قالب جنگ روانی، فضای روانی آمریکا را تغییر دهند تا فراموشی نسبت به مسائل به وجود آمده پیرامون‌شان به وجود آید از سوی دیگر می‌خواهند اعلام کنند سیستم پدافندی ایران آن طور که همه می‌دانند قوی نیست چرا که چند ماه گذشته ما توانستیم حساس‌ترین و گران‌ترین هواپیمای بدون سرنشین آمریکا را مورد اصابت قرار دهیم و در واقع طرح این مسائل به گونه‌ای فرار رو به جلو ترامپ از شکست‌هایی که خورده است.

این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: طرح چنین شایعاتی از سوی مقامات آمریکایی به این دلیل است که آن‌ها می‌خواهند حلاوت موفقیت سیستم موشکی و دفاعی ما را در پاسخ قاطعی که به آمریکا دادیم، از بین ببرند.

همچنین عابدزاده درباره طرح مسائلی مبنی بر اینکه هواپیمای ۷۳۷-۸۰۰ اوکراینی که سقوط کرد نو بود و مشکلی نداشت، گفت: نو بودن یا قدیمی بودن هواپیما نمی‌تواند از نظر کارشناسی برای اینکه بگوییم نمی‌تواند یک هواپیما دچار سانحه شود، درست نیست و کاملا غیر کارشناسی است چرا که اگر سامانه‌های ایمنی یک هواپیمای نو رعایت نشود نیز می‌تواند باعث چنین حوادثی شود اما این سامانه‌های ایمنی که شامل عملیات پروازی، بازرگانی، تعمیر ونگهداری و… است برای هواپیمای نو و قدیمی از نظر چگونگی و تعداد انجام دادن آن متفاوت است. همچنین مسائلی که درباره آتش گرفتن موتور هواپیما مطرح شده و گفته می‌شود که این هواپیما با آتش گرفتن یک موتورش می‌تواند به پرواز ادامه دهد و سالم فرود بیاید درست است چرا که این هواپیما این قدرت را دارد اما ما نمی‌توانیم از نظر کارشناسی تایید کنیم که موتور هواپیما آتش گرفته است اما اگر این اتفاق افتاده باشد و سامانه‌های ایمنی هواپیما رعایت نشده باشد و نکاتی مانند وزن هواپیما یا حتی چیدمان بار مناسب نشده باشد ممکن است باعث بروز چنین اتفاقاتی شده باشد که ما هنوز به این نتیجه‌ای نرسیده باشد.

وی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه هدف رییس جمهور اوکراین از درخواست از انگلیس برای کمک به تحقیقات در این زمینه چیست اظهار کرد: نمی‌دانم چرا و با چه هدفی رییس جمهور اوکراین این کار را انجام داده است اما با کارشناسان اوکراین در حال بررسی این سانحه هستیم و این ایران است که تصمیم می‌گیرد که کشور دیگری در این زمینه حضور داشته باشند یا خیر.

عابدزاده در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چرا سفارت اوکراین پس از بروز این سانحه اطلاعیه‌ای مبنی بر بروز نقص فنی به عنوان علت سقوط هواپیما منتشر کرد اما بعد از آن این اطلاعیه را برداشت گفت: طرح چنین ادعایی آن هم چند ساعت بروز این سانحه اصلا کارشناسی نیست و شاید دلیل برداشتن این اطلاعیه هم همین بوده است چرا که باید رسیدگی و بررسی‌ سانحه علت آن را مشخص کند و از آنجا که رسیدگی به این سانحه در حال حاضر شرایط بسیار ویژه‌ای دارد فرد بسیار خبره‌ای را که  سال‌های سال‌ در این زمینه سابقه دارد مسئول آن کار کرده‌ایم.

وی تصریح کرد: فضای آسمان ایران امن بوده و پروازهایمان از روز گذشته هم بیشتر شده است. همچنین تعداد پروازهای ما به این خاطر بالاست که ایمنی بالایی در فضای کشور داریم همچنین در ۴ سال اخیر راه‌های جدیدتری را در مسیرهای پروازی به صورت راه‌های موازی ایجاد کرده‌ایم و امروز ما ۴ مسیر پروازی (۲ راه رفت و برگشت از جنوب به شمال) کشور داریم که افزایش تعداد مسیرهای پروازی با هماهنگی کامل با پدافند کشور انجام شده است.

رییس سازمان هواپیمایی کشوری همچنین در پاسخ به سوالی درباره آخرین وضعیت قربانیان این حادثه، گفت: اجساد قربانیان این حادثه به پزشکی قانونی تحویل داده شده است و انجام آزمایش دی ان ای بر روی آن‌ها در حال انجام بوده و هلال احمر و همه پرسنلی که در سانحه حضور داشتند توانستند طی ۸ ساعت همه کارهای مربوط به جمع‌آوری اجساد را انجام دهند که اقدام ارزشمندی است. ما  هم در تلاشیم تا هرچه سریع‌تر و با دقت جعبه‌های سیاه هواپیما را بخوانیم و علت بروز این سانحه را اعلام کنیم و با توجه به اینکه شرایط ویژه‌ای در این زمینه وجود دارد و اوکراینی‌ها هم از مادرخواست کرده‌اند به دنبال این هستیم تا زودتر این موضوع تعیین تکلیف شود.